اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 476 |
| تعداد مقالات | 4,070 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,287,263 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,341,784 |
فلسفه تحریم ربا | ||
| نشریه علمی «تحقیقات مالی اسلامی» | ||
| مقاله 2، دوره 1، شماره 1، آبان 1390، صفحه 25-56 اصل مقاله (300.81 K) | ||
| نوع مقاله: علمی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/ifr.2011.1515 | ||
| نویسنده | ||
| یحیی علوی* | ||
| دانشجو | ||
| چکیده | ||
| ربا در دین اسلام و دیگر ادیان الهی تحریم شده است. بااین‌همه، وجود نظام مالی رایج در جهان امروز بهویژه در دنیای غرب، با محوریت ربا بنا شده است. عدم نیاز به نظارت بر فعالیت اقتصادی، تضمین اصل سرمایه و سودآوری قطعی قرض ربوی، باعث شده است تا سرمایه‌داران غیرمتعهد، این قرارداد را بر دیگر روشهای سرمایه‌گذاری ترجیح دهند. رواج شبهات جدید در موضوع‌شناسی ربا و خارج نمودن بخشی از قراردادهای ربوی از دایره حرمت ربا، رواج قراردادهای ترکیبی با ماهیت قرض ربوی و نیاز به طراحی قراردادهای جدید در چارچوب نظام مالی اسلام از جمله مهمترین دلایلی است که ضرورت تحقیق و تبیین فلسفه تحریم ربا را بیش‌ازپیش نمودار ساخته است. این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی و با بررسی آیات و روایات و استفاده از متون فقهی و تجزیه و تحلیل عقلی، فلسفه تحریم ربا را استخراج کرده و به‌دنبال اثبات فرضیه‌های زیر است: یک. ربای قرضی نه به‌جهت تعبد، بلکه به‌جهت ظلم تحریم شده است. دو. علت ظالمانه بودن ربای قرضی،انتقال ملکیت در قرارداد قرض است. سه. ربا بهصورت سیستمی موجب اختلال فعالیت‌های مفید و خیر‌خواهانه اقتصادی می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ربا؛ حکمت تحریم؛ ربای قرضی؛ ربای معاملی؛ ظلم | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The reason behind prohibition of usury | ||
| نویسندگان [English] | ||
| yahya Alavi | ||
| Student | ||
| چکیده [English] | ||
| Usury is prohibited in Islam and other divine religions. However, the financial system which is common in today's world, especially in West, is founded on the basis of usury. In effect, it is the features present in usurious loans that seduce uncommitted capitalists into preferring this kind of contract to other methods of investment. As a matter of fact, such loans need not be supervised by economic activities, they guarantee the capital itself, and finally they do certainly lead to profitability. Some of the most important reasons for research to be done about the rationale behind prohibition of usury are as follows: spreading new skepticisms and uncertainties regarding usury, taking some usurious contracts out of the realm of usury so that they are no longer considered religiously prohibited (i.e claiming they are not taboo), spreading synthetic contracts, i.e. the ones that are innately usurious loans, and the need to design new contracts with respect to Islam's financial system. The methodology for the present study is analytic and qualitative. In fact, referring to different verses of Quran and various hadiths, and making use of jurisprudential texts and intellectual analyses, the research tries to extract the reason underlying the prohibition of usury, seeking to verify the following hypotheses: Loan Usury is prohibited due to cruelty it induces, not because of piety (i.e. not because religion says it is so). The reason for loan Usury's being cruel is the transferring of ownership it produces through the loan contract. Usury systematically causes disorder to occur for suitable and charitable economic activities | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Usury, the rational underlying prohibition, Loan Usury, dealing usury, cruelty | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. ابن منظور (1408ق)، لسان العرب، بیروت: دار احیاء التراث العربی، چاپ اول. احمدوند، معروف علی (1383)، «حکمت تحریم ربا در اندیشه فقهی استاد شهید مطهری»، مجله فقه (کاوشی نو در فقه اسلامی)، ش 39، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. امام خمینی، سید روح‌الله (1391ق)، کتاب البیع، ج٢، نجف اشرف: مطبعۀ الآداب، چاپ اول. انصاری، مرتضی (1418ق)، کتاب المکاسب، ج6، قم: مجمع الفکر الإسلامی، چاپ اول. بدوی، ابراهیم زکی‌الدین (383 ق)، نظریه الربا المحرم فی الشریعة الاسلامیة، قاهره: مطابع الشعب. حرّعاملی، محمد (1409ق)، تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة، قم: مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول. حسینی، سید هادی (1381)، «حکمتهای تحریم ربا»، فصلنامه اقتصاد اسلامی، شماره 5، قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. رشیدرضا، سید محمّد (بی‌تا)، تفسیر المنار، بیروت: دارالمعرفة للطباعة و النشر، چاپ دوم. زرقا، مصطفی (1388ق)، المشکلات العصریة فی میزان الشرایعة الاسلامیة، بیروت: مجلة البعث. سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی (1369)، صحیفه نور، تهران: سروش، چاپ اول. شلتوت، محمود (1395ق)، الفتاوی، بیروت: دارالشروق. شهید ثانی، زین‌الدین، 1413ق)، مسالک الأفهام، ج4، قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة، چاپ اول. صانعی، یوسف (1383)، فقه و زندگی ـ1، ربای تولیدی، قم: انتشارات میثم تمار. صدر، محمدباقر (1417ق)، اقتصادنا، قم: دفتر تبلیغات اسلامى، چاپ اول. همو (1401ق)، البنک اللاربوی فی الاسلام، بیروت: دارالتعارف للمطبوعات، چاپ هفتم. علی جواد (1971م)، المفصّل فی تاریخ العرب قبل الاسلام، بیروت: دارالعلم، چاپ اوّل. فرزین‌وش، اسدالله (1381)، «ربا، بهره قراردادی و بهره طبیعی»، فصلنامه تحقیقات اقتصادی دانشگاه تهران، شماره 60، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، صص 149 تا 186. فخررازی، محمد (1369)، التفسیر الکبیر، بیروت: دارالکتب العلمیه. قرضاوی، یوسف (1380)، بهره بانکی همان رباست، مترجم: خلیلی، نصرالله، فصلنامه اقتصاد اسلامی، شماره 3، قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. کاشانی، سید محمود (1376)، مجموعه مقالات هشتمین سمینار بانکداری اسلامی، تهران: مؤسسه عالی بانکداری. لارى، سید عبدالحسین (1418ق)، التعلیقة على المکاسب، قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة، چ اول. مطهری، مرتضی (1371)، مسئله ربا به ضمیمه بیمه، تهران: انتشارات صدرا، چاپ چهارم. همو (1382)، یادداشتهای استاد مطهری، ج4، تهران: صدرا، چاپ دوم. مفید، محمّد (1413ق)، المقنعة، قم: کنگره جهانی هزاره شیخ مفید(ره)، چاپ اول. مقدس اردبیلی، احمد بن محمد (1403ق)، مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ اول. مکارم، ناصر (1360)، خطوط اصلی اقتصاد اسلامی، قم: انتشارات هدف، چاپ اول. همو (1422ق)، الربا و البنک الإسلامی، قم: مدرسه امام على بن ابى‌طالب(ع)، چاپ اول. همو (1384)، «ربا در قرضهای تولیدی و تجاری»، فصلنامه اقتصاد اسلامی، شماره 18، قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. همو (1386)، «مبنای فقهی قانون عملیات بانکی بدون ربا»، فصلنامه تخصصی فقه و حقوق، شماره 14، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. یوسفی، احمد علی (1377)، ماهیت پول و راهبردهای فقهی و اقتصادی آن، قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چاپ اول. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,993 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,112 |
||