تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 504 |
تعداد مقالات | 4,361 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,057,038 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,058,597 |
نگاهی دیگر به قاعده لاضرر | ||
پژوهشنامه فقه اجتماعی | ||
مقاله 6، دوره 3، شماره 6، مرداد 1394، صفحه 123-141 اصل مقاله (229.18 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/fiqh.2015.1985 | ||
نویسنده | ||
اصغرآقا مهدوی* | ||
استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه امام صادق(ع) | ||
چکیده | ||
آنچه در کتب قواعد فقهی درباره قاعده لاضرر نگاشته شده است، با تأکید بر مفهوم ضرر میباشد. این مقاله با این رویکرد که بیان پیامبر اکرم(ص) در باره نفی ضرر و ضرار در مورد ضرر، تأکیدی و در مورد ضرار تأسیسی است، و این دو، معانی متفاوتی با یکدیگر دارند، نگاشته شده است. ضرر در خصوص مسائل مالی و نفسی است، ولی ضرار در تضییق و کراهت و سختی بکار میرود. از جهت مفاد قاعده، به نظر میرسد «لا» در حدیث «لاضرر»، لای نفی است و مراد از آن عدم مشروعیت ضرر در روابط اجتماعی است. با توجه به این که رسول اکرم(ص) دارای مقامات نبوت، قضاوت و حکومت بودهاند، احکام صادره از ایشان میتواند حکم شرعی، قضائی یا حکومتی باشد. از این حیث، حدیث «لاضرر» را پیامبر اکرم(ص) در مقام بیان حکم شرعی بیان نمودند که در واقع چارچوب مشروعیت افعال مردم در جامعه انسانی را نشان میدهد و بیانگر این مطلب است که افعال ضرری و ضراری مشروعیت نداشته و حرام میباشد. اما این اصل و قاعده شرعی، در بعضی از موارد میتواند مبنای حکم قضائی و حکومتی قرار گیرد. و بر این اساس در جریان «سمرةبن جندب» پیامبر اکرم(ص) بر مبنای این اصل شرعی، حکم قضائی و حکومتی صادر نمودهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
ضرر؛ ضرار؛ حکم حکومتی؛ حکم شرعی؛ شأن تبلیغی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Another View to the Rule of Prohibition of Detriment | ||
نویسندگان [English] | ||
Asghar Aqha Mahdavi | ||
چکیده [English] | ||
The meaning of“mutual infliction of damage” is different from “damage”; i.e. It means “Putting somebody in a pinch” that originates from the human spirit toabuse People. The use of this word in Quran and narrationhas this implication. Sometimes the mutual infliction of damage is concurrent with physical and spiritual damage and the use of this word by somebody has ledthey are the same, although in many cases it isn’t concurrent withphysical and spiritual damage. Statementof prophet of Islam (May the blessing and peace of Allah be upon him and his progeny) is fordenying the harm or damage in Islamand for approval damage and institutionmutual infliction of damage that implies illegitimacy ofmutual infliction of damage and damage in social relationship. Statement of prophet of Islam is in his scopeaffair of missionary and Prophecy of decree of God and many cases him and Holy Imams (a.s.) issue the judicial decision and privileged commandment of the Islamic ruler documentary to this. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
damage, mutual infliction of damage, privileged commandment of the Islamic ruler, religious instruction, affair of missionary | ||
اصل مقاله | ||
برای مشاهده اصل مقاله به صورت کامل، بر روی لینک "اصل مقاله" در بالای صفحه کلیک کنید | ||
مراجع | ||
قرآن کریم آخوند خراسانی، محمد کاظم (1409ق)، کفایه الأصول، قم: مؤسسه آل البیت (علیهم السلام) لإحیاء التراث. ابن منظور، ابو الفضل (1414)، لسان العرب، بیروت: دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع. انصاری، شیخ مرتضی (بیتا)، فرائد الاصول، قم: مؤسسه النشر الاسلامی. ایروانی، محمد باقر (1418ق)، دروس تمهیدیه فی قواعد الفقهیه، المرکز العالمی للعلوم الاسلامیه. بجنوردی، محمد حسن (1377)، القواعد الفقهیه، تحقیق: مهدی المهریزی - محمد حسین الدرایتی، قم: نشر الهادی. جوهری، اسماعیل بن حماد (1407ق)، الصحاح - تاج اللغة و صحاح العربیة، تحقیق: أحمد عبد الغفور عطار، بیروت: دار العلم للملایین. حر عاملی، محمد بن الحسن (بیتا)، وسائل الشیعه، بیروت: دارإحیاء التراث العربی. خمینی، سید روحالله (1385)، الرسائل، تحقیق مجتبى طهرانی، قم: مؤسسه اسماعیلیان. سید رضی، محمد (1412ق)، نهج البلاغه، تحقیق و شرح: شیخ محمد عبده، قم: دار الذخائر. صدوق، محمّد بن على بن بابویه (بیتا)، من لا یحضره الفقیه، تصحیح و تعلیق: علی أکبر الغفاری، قم: مؤسسه النشر. طباطبائی، سید محمد حسین (1412ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: منشورات جماعه المدرسین فی الحوزه العلمیه. مجلسی، محمد باقر (1403ق)، بحارالانوار الجامعة لدرر الاخبار الائمه الاطهار(ع)، بیروت: مؤسسه الوفاء. مکارم شیرازی، ناصر (1411ق)، القواعد الفقهیه، قم: مدرسه الإمام أمیرالمؤمنین(ع). میرزای نوری، محدث (1408ق)، مستدرک الوسائل، بیروت: مؤسسه آل البیت علیهم السلام لإحیاء التراث. نراقی، ملا محسن (1417ق)، عوائد الأیام، قم: مرکز النشر التابع لمکتب الإعلام الإسلامی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,514 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,462 |