تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 504 |
تعداد مقالات | 4,361 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,057,136 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,058,619 |
دشواریهای تعریف «منفعت ملی» در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران | ||
نشریه «دانش سیاسی» | ||
مقاله 7، دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 25، مرداد 1396، صفحه 171-195 اصل مقاله (540.35 K) | ||
نوع مقاله: علمی - پژوهشی (روابط بین الملل) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/pk.2017.2016 | ||
نویسندگان | ||
محمد جواد هراتی* 1؛ رضا سلیمانی2 | ||
1دانشیار دانشگاه بوعلی سینا | ||
2عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور | ||
چکیده | ||
در تحلیل اولیه، «منفعت ملی» مفهومی بدیهی و غیرقابل تشکیک به نظر میرسد و ازاینرو بسیاری تحلیلگران روابط بینالملل و سیاست خارجی تلاش کردهاند به مفهومسازی آن همت گمارند. (تاریخچه) با این وجود، ابهام در ماهیت و جایگاه این مفهوم، میتواند برخی دشواریها را در طراحی و اجرای سیاست خارجی هر نظام سیاسی از جمله جمهوری اسلامی ایران به وجود آورد. (مسئله) به نظر میرسد، هنوز تحقیق مستقلی برای تأکید بر دشواریهای تعریف منفعت ملی به عنوان اصلیترین چراغ راهنمای سیاست خارجی جمهوری اسلامی صورت نپذیرفته باشد. (پیشینه) ازاینرو میتوان این پرسش را طرح کرد که مهمترین دشواریها در تعریف روشن و واضح منفعت ملی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران چه مواردی هستند؟ (سؤال) فقدان ملی فکری کردن، عدم اجماع نخبگان بر سر تعریف مفهوم و مصادیق منفعت ملی، و ابهام در تعریف نسبت آرمان و واقعیت، از جمله مهمترین مشکلات تعریف منفعت ملی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی است. (فرضیه) این مقاله بر آن است به یک بازتأمل درباره مفهوم منفعت ملی به عنوان رایجترین مفهوم در توجیه کنشهای سیاست خارجی کشور بپردازد. (هدف) این نوشتار در چارچوب زبانشناسی سوسوری، دشواری تعیین رابطه منفعت ملی (به عنوان دال) و مصادیق آن (به عنوان مدلول) را مورد تأکید قرار میدهد. (روش) کشف علل مختلف ابهام در مفهوم منفعت ملی و لزوم در پیش گرفتن یک بازاندیشی جدی و آیین پاکسازی برای ایضاح مفهوم و مصداق آن در سیاست خارجی جمهوری اسلامی از نتایج و دستاوردهای مقاله است. (یافته) | ||
کلیدواژهها | ||
منفعت ملی؛ سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران؛ ابهام مفهومی؛ اجماع نخبگان؛ آرمان و واقعیت | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Problem of National Interests' Definition in I.R. of Iran’s Foreign Policy | ||
نویسندگان [English] | ||
Mohammad javad Harati1؛ Reza Soleimani2 | ||
1Faculty member of Bu-Ali Sina University | ||
2Faculty member of Payam Noor University | ||
چکیده [English] | ||
At first analysis, “National Interest” seems to be an evident and unquestionable concept; hence, many international and foreign policy scholars have been interested in studying it. However, ambiguity in the nature and position of this concept can create some problems in designing and implementing the foreign policy of any political system including that of the I.R. of Iran. It seems there is no independent research that has emphasized the difficulty of defining national interest as the prime directive for I.R. of Iran's foreign policy. Hence, the question raised here could be: what are the major difficulties of clearly defining national interest in I.R. of Iran's foreign policy? To respond, one can say that a lack of national thinking, lack of elite groups' consensus on the definition and instances of the issue, and ambiguity in the relation between ideal and reality are some of those problems. This article is to rethink about the meaning of national interest as the prevalent concept in the justification of our foreign policy actions. In the framework of Ferdinand de Saussure's linguistic theory, this research would emphasize the problem of fixing the relation between “National Interest” concept (as the signifier), and its objects (as the signified). Discovering some important reasons for the indefinite meaning of national interest, and the necessity of a serious rethinking of it and purifying its meaning and delineating its instances in I.R. of Iran's foreign relation policies, could be regarded as some results of the article. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
National Interest, I.R. of Iran's Foreign Policy, Conceptual Ambiguity, Elite Consensus, Ideal and Reality | ||
مراجع | ||
آزر، ادوارد؛ این مون چونگ (1379) امنیت ملی در جهان سوم. ترجمه و نشر: پژوهشکده مطالعات راهبردی. آلن، گراهام (1385) رولان بارت. ترجمه پیام یزدانجو. تهران: نشر مرکز. چاپ اول. ازغندی، علیرضا؛ روشندل، جلیل (1388) مسائل نظامی و استراتژیک معاصر. تهران: انتشارات سمت.چاپ دهم. بازرگان، مهدی (1363) انقلاب ایران در دو حرکت. تهران: انتشارات مظاهر. چاپ چهارم. پوپر، کارل (1366) جامعه باز و دشمنان آن. جلد دوم، عزت الله فولادوند. تهران: انتشارات خوارزمی. پلینو، جک. سی؛ آلتون، روی (1375) فرهنگ روابط بینالملل. ترجمه حسن پستا. تهران: فرهنگ معاصر. حقیقت، سیدصادق (1385) مبانی، اصول و اهداف سیاست خارجی دولت اسلامی. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. خلیلیان، سیدخلیل (1387) حقوق بینالملل اسلامی. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. دردریان، جیمز (1382) «گفتمان تروریستی: نشانهها، دولتها و نظامهای خشونت سیاسی». ترجمه وحید بزرگی در تروریسم: تاریخ، جامعهشناسی، گفتمان، حقوق. تهران: نشر نی. دویچ، کارل؛ کیوهین، رابرت؛ نای، جوزف (1375) نظریههای روابط بینالملل. ج. اول. ترجمه وحید بزرگی. تهران: ماجد. دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال (1388) سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران. تهران: سمت. چاپ اول. دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال (1389) «اصول و نظریههای روابط بینالملل: رویکرد فرانظری». مجموعه مقالات اسلام و روابط بینالملل. به اهتمام حسین پوراحمدی. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (7). سجادپور، سیدکاظم (1381) سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی. سریع القلم، محمود (1379) سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران: بازبینی نظری و پارادایم ائتلاف. تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک. سلیمانی. رضا (1393) آمریکا ایران: دشمن بودگی و دشمن پنداری آمریکا در گفتمان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران. تهران: انتشارات پلیکان. شومپیتر، جوزف (1371) «دو مفهوم از دموکراسی»، در: آنتوانی کوئینتن (ویراستار). فلسفه سیاسی. ترجمه مرتضی اسعدی. تهران: انتشارات بینالمللی الهدی. فرانکل، جوزف (1369) روابط بینالملل در جهان متغیر. ترجمه عبدالرحمن عالم. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه. فیرحی، داود (1386) تاریخ تحول دولت در اسلام. قم: انتشارات دانشگاه مفید. قوام، سیدعبدالعلی (1378) اصول سیاست خارجی و سیاست بینالملل. تهران: انتشارات سمت. کالر، جاناتان (1393) دوره زبانشناسی عمومی: فردینان دوسوسور. ترجمه کورش صفوی. تهران: انتشارات هرمس. چاپ چهارم. کلینتون، دیوید دبلیو (1380). دو رویه منفعت ملی. ترجمه اصغر افتخاری. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. لاریجانی، محمدجواد (1369) مقولاتی در استراتژی ملی. تهران: مرکز ترجمه و نشر کتاب. لینکلیتر، اندرو (1385) آرمانگرایی و واقعگرایی، ترجمه لی لا سازگار، تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه. مورگنتا، هانس.جی (1378). سیاست میان ملتها. ترجمه حمیرا مشیرزاده. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه. نخعی، هادی (1376) توافق و تزاحم منافع ملی و مصالح اسلامی: بررسی تطبیقی سیاست خارجی دولتهای ملی و اسلامی. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه. بشیریه، حسین (بهار و تابستان 1380) «جایگاه منافع ملی در سیاستگذاری داخلی ایران» فصلنامه مطالعات راهبردی. سال چهارم. ش 1و 2: 67-73. پورسعید، فرزاد (پاییز و زمستان 1381) «11 سپتامبر و تحول مفهوم منافع ملی: گذار از منافع ملی به منفعت نظام جمهوری اسلامی». فصلنامه مطالعات راهبردی. ش 15 و 18: 693-710. تاجیک، محمدرضا (بهار و تابستان 1380). «منافع ملی ما کدامند؟». فصلنامه مطالعات راهبردی. رنجبر، مقصود (زمستان 1381) «اهداف و منافع ملی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران». فصلنامه علوم سیاسی. سال پنجم. شماره بیستم: 45-66. ساعی، احمد؛ هاشمی بهرمانی، فائزه (پاییز 1391) بررسی عملکرد سیاست خارجی دولتهای نهم و دهم در زمینه تأمین منافع ملی. فصلنامه تخصصی علوم سیاسی. سال هشتم. ش20 : 7- 38. سجادپور، سیدمحمدکاظم (1380). «نقش مفهوم غالب در ایجاد هماهنگی سیاست خارجی». رویدادها و تحلیلها، ش.157: 5-6. سلیمانی، رضا (پاییز 1385) «آشفتگی معنای تروریسم در گفتمان علمی و سیاسی». فصلنامه راهبرد. فرهادی نیا (اردیبهشت 1379) منافع ملی جمهوری اسلامی ایران از نگاهی دیگر. رویدادها و تحلیلها. ش 179: 51-53. لاریجانی، محمدجواد (1375) «حکومت اسلامی و مرزهای سیاسی». مجله حکومت اسلامی. ش2: 37-49. متقی، ابراهیم؛ کاظمی، حجت (زمستان 1386) «سازندهگرایی، هویت، زبان و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران». فصلنامه سیاست. ش4. دوره 37 : 209-237. مولایی، محمد (بهار 1392) «ضرورت و کارکرد حفظ نظام در تدوین سیاست خارجی جمهوری اسلامی (با تأکید بر اندیشه سیاسی امام خمینی(;)». فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی. سال دهم، نکترلاین، دونالد (پاییز 1356) «منافع ملی و سیاست خارجی». ترجمه محمد معتمدی. مجله روابط بینالمللی. ش 10. وطنخواه، مصطفی (1382)، «سیاست خارجی ایران در برزخ آرمانگرایی و واقعیت جهانی». رهیافتهای سیاسی و بینالمللی. ش5. هراتی، محمدجواد؛ سلیمانی، رضا؛ بهرامی، رضا (1394) «همگرایی و واگرایی مفهوم منفعت ملی در گفتمانهای سیاسی پس از انقلاب اسلامی در ایران». فصلنامه پژوهشهای انقلاب اسلامی (انجمن علمی انقلاب اسلامی ایران). سال چهارم. ش13: 83-110. Rosenau, James (1971). The Sceintific Study of Foreign Policy. New York: Free Press. http://www.leader.ir/fa/content/18516/leader.ir. Accessed June 18, 2017 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,071 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,008 |