پارسائیان, محمد. (1396). هرمنوتیک و نقش آن در کشف شبکه معنایی آیات قرآن کریم. دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق), 11(1), 229-256. doi: 10.30497/quran.2018.2124
محمد پارسائیان. "هرمنوتیک و نقش آن در کشف شبکه معنایی آیات قرآن کریم". دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق), 11, 1, 1396, 229-256. doi: 10.30497/quran.2018.2124
پارسائیان, محمد. (1396). 'هرمنوتیک و نقش آن در کشف شبکه معنایی آیات قرآن کریم', دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق), 11(1), pp. 229-256. doi: 10.30497/quran.2018.2124
پارسائیان, محمد. هرمنوتیک و نقش آن در کشف شبکه معنایی آیات قرآن کریم. دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق), 1396; 11(1): 229-256. doi: 10.30497/quran.2018.2124
هرمنوتیک و نقش آن در کشف شبکه معنایی آیات قرآن کریم
پژوهشگر جهاد دانشگاهی و دانش‌آموخته دکتری علوم قرآن و حدیث پژوهشگاه نهج‌البلاغه
چکیده
نگرش جامع‌گرایانه در تفسیر قرآن و کشف شبکه معنایی آیات در گرو بهره‌گیری از روش‌های سنتی و رهاورد دانش‌های نوینی همچون هرمنوتیک است؛ در دانش هرمنوتیک بیش از همه، دو مقوله دور هرمنوتیکی (به علت نقش آن در فهم متن) و پیشفرضها (به علت ارتباط آن با یکی از طرف‌های دور) می‌تواند در ترسیم شبکه معنایی آیات مؤثر واقع شود. در این تحقیق پس از تشریح تقریرهای مختلف از دور هرمنوتیکى و نظرگاه قرآن‌پژوهان مسلمان، نقش دور هرمنوتیکی در تنویر ارتباط‌های پیدا و پنهان و شبکه‌ای متن قرآن و بهره‌گیری از عوامل متنی، کل‌گرایی و برون‌متنی و بینامتنی در فهم آیات تبیین شد و انواع دور هرمنوتیکی میان واژه و آیه، آیه و سیاق متنی، آیات و سیاق موقعیتی، آیه و سوره، آیات و قرآن و میان قرآن و سایر منابع دینی مطرح گردید. همچنین ضمن تبیین نگرش قرآن‌پژوهان بر تأثیر پیشفرضها در تفسیر قرآن، فرایند استخراج، بازنگری و توسعه پیشفرضها در رجوع به متن قرآن و امکان خلق افق‌های معنایی جدید بررسی شد.
Hermeneutics and its Role in Discovering the Semantic Network of Quranic Verses
نویسندگان [English]
mohammad parsaiyan
Researcher of Jahad University and Ph.D. in Quran and Hadith Sciences of Nahj-Bolagheh Research Center
چکیده [English]
A comprehensive approach to the interpretation of the Qur'an and the discovery of the semantic network of the verses depends on the use of traditional methods and new science such as hermeneutics; in hermeneutics, more than other factors hermeneutic circle (due to its role in understanding) and the presuppositions (as one of hermeneutic circle party) can be used to draw the semantic network of verses. In this research, after describing different versions of the hermeneutic circle and the views of the Muslim Qur'anic scholars, the role of the hermeneutic circle was discovered in the light of the hidden and networked relations of texts of the Qur'an and use of textual, classical and intertextual elements in understanding the verses and various types of hermeneutics circles between the word and verse, verse and textual context, verses and situational situations, verses and surahs, verses and Quran, and among the Quran and other religious sources were Examples were presented. Also, explaining the attitude of the Qur'anic scholars on the effect of presuppositions in the Quran's interpretation, the process of extracting, revising and developing presumptions in referring to the Quran and the possibility of creating new semantic horizons was investigated.
کلیدواژه‌ها [English]
Hermeneutics, interpretation of the Quran, the hermeneutics Circle, assumption
مراجع
قرآن کریم.
احمدی، بابک(1380)، ساختار و تأویل متن، تهران: نشر مرکز، چاپ دوازدهم.
اسدی، محمد، سایه‌ها و لایه‌های معنایی(1436ق)، درآمدی بر نظریه معناشناسی مستقل فرازهای قرآنی، قم: بوستان کتاب.
اکبری، رضا؛ شیرزاد، محمد حسن؛ شیرزاد، محمد حسین(1393)، «بازخوانی نظریه شهید صدر در تفسیر موضوعی قرآن کریم با تکیه بر اندیشه هرمنوتیکی گادامر»، مطالعات قرآن و حدیث، دوره هفتم، ش2.
باقری، علی‌اوسط(1388)، «مجاری تأثیر پیش‌دانسته‌های مفسر در تفسیر قرآن»، قرآن شناخت، دوره 2، ش4.
بستانی، قاسم؛ سپه‌وند، وحید(1390)، «کاربرد روش‌های معناشناسی نوین در پژوهشهای قرآنی»، مطالعات قرآن و حدیث، دوره 5، ش9.
بستانی، محمود(2001)، النهج البیانی فی التفسیر، بیروت: دارالهادی للطباعة و النشر و التوزیع.
بهرامی، محمد(1389)، «دور هرمنوتیکی در نگاه هرمنوتیست‌ها و تفسیرگران قرآن»، پژوهشهای قرآنی، ش62-63.
بی‌آزار شیرازی، عبدالکریم(1387)، جنین‌‌شناسی قرآن و مسلمان شدن چند پرفسور جنین‌شناس، تهران: دانشگاه مذاهب اسلامی.
پرچم، اعظم(١٣٨٥)، «نقش کاربرد اشتراک معنوی و لفظی و بافت در نگاه تفسیر علامه طباطبایی»، مشکوة، ش١٩.
پیروزفر، سهیلا(1391) «بررسی میزان تأثیر روایات سبب نزول در تفسیر»، علوم حدیث، دوره 17، ش63.
جوادی‌آملی، عبدالله(1381)، تسنیم تفسیر قرآن کریم، قم: نشر اسراء.
جوادی‌آملی، عبدالله (1382)، سرچشمه اندیشه، قم: نشر اسراء.
جوادی‌آملی، عبدالله (1384)، شریعت در آئینه معرفت، قم: نشر اسراء.
جوادی‌آملی، عبدالله (1386)، منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، قم: نشر اسراء.
حاجی‌اسماعیلی، محمدرضا؛ کمالوند، پیمان؛ رحیمی، سجاد(1392)، «نقش پیشفرضها و پیش‌فهم‌‌‌ها در تفسیر قرآن کریم از منظر آیت‌الله جوادی‌آملی» مطالعات قرآن و حدیث، دوره ششم، ش2.
