اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 476 |
| تعداد مقالات | 4,069 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,285,779 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,340,252 |
تحلیل مفهومی و منطقی احادیث «لا مِن شَیءٍ» در باب خلقت الهی | ||
| مطالعات قرآن و حدیث | ||
| مقاله 16، دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 22، شهریور 1397، صفحه 160-190 اصل مقاله (452.25 K) | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/quran.2018.2257 | ||
| نویسنده | ||
| محمد سلطانی* | ||
| استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان | ||
| چکیده | ||
| شش تن از پیشوایان معصوم (ع) در چهارده حدیث مُسند و مرفوع، درباره خلقت الهی از تعبیر «لا من شیء» بهره برده‌اند. بر پایه مجموعه قرائن متعدد، صدور این تعبیر از حضرت فاطمه زهرا (س) در خطبه فدکیه و نیز امیرمؤمنان علی (ع) محرَز است. بر این اساس، معنای لفظی و مفهوم منطقی این تعبیر مورد توجه محدّثان، متکلّمان و فیلسوفان مسلمان قرار گرفته است و از آن در بیان کیفیت خلقت الهی بهره برده‌اند. بنا بر تحلیل سخنان عالمان مسلمان، تعبیر «لا من شیء»، خلقت ابداعی و بدون ماده و صورت پیشین را بر پایه قدرت، مشیّت و حکمت خداوند تصویر می‌کند و نشان دهندة والایی آفریدگار و ناهمانندی او با آفریدگان است. گزاره حاصل از تعبیر "لا من شیء"، موجبه محصله‌ای است که متعلق محمول آن در قوه قضیه سالبه است. «آفرینش نه از چیزی» به معنای هستی دادن به نیستی است که تنها خداوند بر این‌گونه آفرینش تواناست. این آموزه، انحصار پندارین در دو فرض «قدیم بودن ماده» و «خلقت از عدم» را می‌شکند و پاسخگوی شبهات وارد بر اندیشه خلقت الهی خواهد بود. وجه نوآوری این مقاله، بررسی مفهومی و منطقی این تعبیر و نقض بسیاری از شبهات مطرح در خصوص کیفیت خلقت الهی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فقه حدیث؛ لا مِن شَیء؛ خلقت الهی؛ خلقت نه از چیزی؛ خلق از عدم | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Conceptual and Logical Analysis of Hadiths “The Creation Not From Thing” about Divine Creation | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Soltani Renani | ||
| Assistant Professor of Quran and Hadith Sciences, Isfahan University | ||
| چکیده [English] | ||
| Islamic leaders about God's creation use of interpretation "not from thing" (men la shaya). This interpretation perch against two thoughts: Creation from nothingness and Eternity of matter. In the logical analysis, the interpretation "not from thing" is affirmative statements that attached of its Predicate is negative statements. In other words, the interpretation "not from thing" is contradictory of Creation from nothingness and Eternity of matte. And with Cancellation of two theories, is proved. The interpretation "not from thing" take into consideration by Islamic theologians and philosophers. They based on this interpretation, disproof a dualistic beliefs and polytheism. And they describe a God's creation from a rational point. Islamic philosophers based on this interpretation, Compliments an "Innovative actions" and described its properties. Mulla Sadra by reason of interpretation "not from thing", opine about first creature and Considers it the sacred ink that depend to nothing except the Creator. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| The jurisprudence of hadith, Innovative actions, the divine creation, creation not from thing, Creation from nothingness | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. ابن بابویه، محمد بنعلى قمی (1386ق)، علل الشرایع، نجف: المکتبةالحیدریة. ابن بابویه، محمد بنعلى قمی (1387ش)، التوحید، قم: جامعه مدرسین. ابن بابویه، محمد بنعلى قمی (1404ق)، عیون اخبار الرضا(ع)، بیروت: الاعلمی. ابن عاشور، طاهر بن‌محمد (1984م)، تحریر المعنى السدید وتنویر العقل الجدید، تونس: الدار التونسیة. ابن فارس، احمد (1404ق)، معجم مقاییس اللغه قم: دفتر تبلیغات اسلامى. ابنابىالحدید معتزلی، عبدالحمید (1378ق)، شرح نهج البلاغة، بیروت: دار الاحیاء الکتب. ابن‌طیفور، أحمدبن‌أبی‌طاهر (1326ق)، بلاغات النساء، قاهره: مطبعة مدرسة والدة عباس. إربلی، علی بن‌عیسى (1410ق)، کشف الغمّة فی معرفة الأئمّة، بیروت: دارالکتاب الإسلامی. ازهری، محمد بن‌احمد (2001م)، تهذیب اللغه، بیروت: داراحیاء التراث العربی. بحرانى، ابنشعبة (1404ق)، تحف العقول، قم: جامعه مدرسین. بغدادى، عبد القاهر (2003م)، اصول الایمان، بیروت: دار الهلال. ثقفی، ابراهیم بن‌محمّد (1354ش)، الغارات، تهران: انتشارات آثار انجمن ملی إیران. رازى، ابو حاتم (1381ش)، اعلام النبوة، تهران: موسسه حکمت و فلسفه. راسل، برتراند (1340ش)، جهان‌بینی علمی، ترجمه حسن منصور، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. راغب اصفهانى، ابو القاسم حسین بن محمد (1392 ق)، مفردات الفاظ القرآن، بیروت: دار الکتب العربیة. سید حمیدان، حمیدان بن‌یحیی قاسمی (1424ق)، مجموع السید حمیدان، بی‌جا: بی‌نا. سید مرتضى، علی بن‌حسین موسوی (1410ق)، الشافی فی الإمامه، تهران، مؤسسة الصادق. شبَّر، سیدعبدالله (1424ق)، حق الیقین فی معرفة اصول الدین، قم: انوار الهدی. صدرالمتالهین، محمدابرهیم شیرازی (1354ش)، المبدأ و المعاد، تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران. صدرالمتالهین، محمدابرهیم شیرازی (1360ش)، اسرار الآیات، تهران: انجمن حکمت و فلسفه. صدرالمتالهین، محمدابرهیم شیرازی (1363ش)، مفاتیح الغیب، تهران: موسسه تحقیقات فرهنگی. صدرالمتالهین، محمدابرهیم شیرازی (1366ش)، شرح اصول الکافی، تهران: موسسة مطالعات و تحقیقات. طبرسى، احمدبنعلى (1403ق)، الاحتجاج، مشهد: نشر المرتضی. طوسى، محمد بن حسن (1405ق)، التبیان فى تفسیر القرآن، ، بیروت: دار احیاء التراث العربى. عامرى، ابوالحسن (1417ق)، انقاذ البشر من الجبر و القدر، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. فاضل مقداد (1422ق)، اللوامع الالهیه، قم: دفتر تبلیغات اسلامی قمى، قاضی سعید (1415ق)، شرح توحید الصدوق، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. کلینی، محمدبن‌یعقوب (1362ش)، الکافی، تهران: انتشارات اسلامیه. مازندرانى، محمدهادى بن‌محمدصالح. (1429ق)، شرح فروع الکافی، قم: دار الحدیث للطباعة و النشر. مجلسى، محمد باقر (1403ق)، بحار الانوار لدرر اخبار الائمة الاطهار، بیروت: موسسة الوفاء. مطهرى، مرتضی (1368ش)، مجموعه آثار استاد شهید مطهرى، تهران: انتشارات صدرا. مفید، محمدبن‌محمد عکبری (1413ق)، المسائل العکبریة، قم: کنگره شیخ مفید. موسوی، سیدصادق (1376ش) تمام نهج البلاغة، مشهد: موسسه صاحب الزمان. میرداماد، محمدباقر بن‌محمد (1403ق)، التعلیقة على أصول الکافی، قم: نشر خیام. یاسپرس، کارل (1363ش)، آگوستین، ترجمه محمدحسن لطفی، تهران: نشر خوارزمی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 875 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 500 |
||