اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 476 |
| تعداد مقالات | 4,062 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,279,745 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,336,573 |
تحلیل محتوای کیفی شبکه معنایی «قدرت»؛ تلاشی برای فهم الگوی «قدرت نرم» در قرآن کریم | ||
| مطالعات قرآن و حدیث | ||
| مقاله 4، دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 23، اسفند 1397، صفحه 79-110 اصل مقاله (528.21 K) | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/quran.2019.2389 | ||
| نویسنده | ||
| محمد عترت دوست* | ||
| استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی | ||
| چکیده | ||
| از جمله بایسته‌های دین مبین اسلام در مواجهه با مسائل مستحدثه و نظریات جدید، استنطاق از قرآن کریم و طرح پرسش از این کتاب آسمانی است، اما قبل از طرح بحث به‌منظور پاسخگویی به این سؤال که دین مبین اسلام چه نظری در باب موضوعات جدید دارد، پرداختن به «روش تحقیق» مناسب و کارآمد برای کشف و شناسایی آیات مرتبط با آن موضوع، از اهمیّت و ضرورت بیشتری برخوردار بوده و گام اساسی در پژوهش‌های میان‌رشته‌ای برای تحول در حوزه علوم اسلامی است. از جمله نظریه‌های جدید مطرح شده در عصر اخیر، موضوع «قدرت نرم» و مؤلفه‌ها و منابع ایجاد آن در جوامع انسانی است. اگرچه این نظریه ابتدا توسط اندیشمندان غربی مطرح شده، اما این سؤال همواره مطرح بوده که آیا قرآن کریم نیز در این زمینه نظریه‌ای دارد؟ و با کدام روش می‌توان به آیات مناسب در این زمینه دسترسی پیدا کرده؟ و در نهایت چگونه و بر اساس چه مبنایی، می‌توان نظریه معتبر را بدون ورود به حوزه تفسیر به رأی، کشف و شناسایی نمود؟ در این مقاله تلاش شده تا در یک رویکرد میان‌رشته‌ای و با استفاده از روش‌های تحقیق «معناشناسی ساختاری» و «تحلیل محتوای کیفی»، در ابتدا شبکه معنایی مفهوم «قدرت» شامل واژگان همنشین و جانشین در قرآن کریم شناسایی شده، سپس با تحلیل کیفی مضامین آنها و مقوله‌سازی از مضامین مستخرج از جداول تحلیل محتوا، مؤلفه‌ها و ارکان نظریه قدرت نرم از منظر قرآن کریم استخراج شود. بدیهی است انجام این‌گونه پژوهش‌ها، اقدامی در راستای معرفی روش‌های تحقیق میان‌رشته‌ای جهت استنطاق از این کتاب آسمانی در مواجهه با مسائل مستحدثه و جدید است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قرآن کریم؛ قدرت؛ قدرت نرم؛ معناشناسی ساختاری؛ تحلیل محتوای کیفی؛ الگوپردازی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Qualitative analysis of semantic network "power"; An attempt to understand the pattern of "soft power" in the Holy Qur'an | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Etrat Doust | ||
| Assistant Professor in Department of Islamic Education, Faculty of Humanities, Shahid Rajaee Teacher Training University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| One of the requirements of the Islamic religion is to receive the Holy Qur'an's viewpoint in the face of new issues, but before this it is important and necessary to address the "proper research method" for discovering and identifying the verses associated with that subject and is a major step in interdisciplinary research in the field of Islamic sciences. Among the new theories proposed in recent times, is the issue of "soft power" and its components and resources in human societies. Although this theory was originally proposed by Western scholars, it has always been questioned whether the Holy Qur'an has a theoretical background? And by which method can the verses be accessed in this field? And finally, how and on what basis can a valid theory be discovered without entering the domain of interpretation into a vote? In this paper, in an interdisciplinary approach, using methods of research "structural semantics" and "qualitative content analysis", the semantic network of the concept of "power" has been identified, including the words of the companion and the successor in the Holy Qur'an, then by qualitative analysis Their themes and categorization of the contents of the content analysis tables, components and components of the theory of soft power from the perspective of the Holy Qur'an are extracted. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| The Holy Quran, Power, Soft power, structural semantics, qualitative content analysis, Pattern | ||
| مراجع | ||
|
کتاب‌نامه: قرآن کریم. ابن منظور، محمد بن مکرم، (1414ق)، لسان العرب، بیروت: دار صادر. افتخاری، اصغر و دیگران (1394)، «نظریه قدرت نرم در قرآن کریم؛ مطالعه تطبیقی گفتمان اسلامی و غرب»، دوفصلنامه تخصصی پژوهش‌های میان رشته‌ای قرآن کریم، سال ششم، شماره 1. افتخاری، اصغر؛ کرباسی، وحید؛ کمالی اندانی، علی (1394)، «نظریه قدرت نرم در قرآن کریم؛ مطالعه تطبیقی گفتمان اسلامی و غرب»، پژوهش‌های میان رشته‌ای قرآن کریم، سال6، شماره1. افتخاری، اصغر؛ هرسیج، حسین؛ مرتضوی، سیدعلی (1394)، «منابع قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر آیات قرآن»، پژوهش های انقلاب اسلامی، سال چهارم، شماره 14. ایزوتسو، توشیهیکو(1361ش)، خدا و انسان در قرآن؛ ترجمه احمد آرام، تهران: شرکت سهامی انتشار. باردن، لورنس (1375)؛ تحلیل محتوا، ترجمه ملیحه آشتیانی و محمد یمنی دوزی، تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی. بشیر، حسن (1387)، تحلیل گفتمان؛ دریچه‌ای رو به فهم متن، تهران: دانشگاه امام صادق(ع). بی یرویش، مانفرد (1355ش)، زبان‌شناسی جدید، ترجمه: محمدرضا باطنی، تهران: انتشارات آگاه. پاکتچی، احمد، (1387)، تاریخ تفسیر قرآن کریم، تنظیم: محمد جانی پور، تهران: دانشگاه امام صادق(ع). پالمر، فرانک (1385ش)، نگاهی تازه به معنی شناسی، ترجمه: کورش صفوی، تهران: نشر مرکز. پیشگاهی فرد، زهرا و همکاران، (1390)، «جایگاه قدرت نرم در قدرت ملی با تأکید بر جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه راهبرد، سال بیستم، شماره61. جانی پور، محمد (1390)، اخلاق در جنگ؛ تحلیل محتوای مکاتبات امیرالمؤمنین و معاویه، تهران: دانشگاه امام صادق(ع). جانی پور، محمد (1395)، «کارکردهای کیفی استفاده از روش تحلیل محتوا در فهم احادیث»، دوفصلنامه رهیافتهای قرآن و حدیث، مشهد: دانشگاه فردوسی، شماره 24. حدادی، آمنه، (1389)، حس فرامتن در قرآن، تهران: دانشگاه تربیت معلم، پایان‌نامه کارشناسی ارشد. راغب اصفهانی، حسین بن محمد،(1412ق)، المفردات فی غریب القرآن، بیروت: دارالعلم. صفوی، کوروش، (1382)، معنی شناسی کاربردی، تهران: همشهری. صفوی، کوروش، (1387)، درآمدی بر معنی‌شناسی، تهران: سوره مهر. طباطبایی، سید محمدحسین، (1417ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: حوزه علمیه قم. طریحی، فخرالدین، (1375)، مجمع البحرین، تهران: کتاب‌فروشی مرتضوی. عطارزاده، مجتبی (1385)، «بسیج ترجمان آرمان‌های دفاعی امام خمینی(ره) در پاسداشت امنیت ملی»، مجموعه مقالات علمی کنگره سرداران و شهیدان استان همدان، همدان: انتشارات دانشگاه بوعلی سینا. غرایاق زندی، داود (1390)، «چیستی معنا و مفهوم امنیت نرم»، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره45. فاضلی، محمد، (1383)، گفتمان و تحلیل گفتمان انتقادی، پژوهشنامه علوم انسانی اجتماعی. فراهیدی، خلیل بن احمد، (1410ق)، کتاب العین، قم: هجرت. قرشی، سید علی اکبر، (1371)، قاموس قرآن، تهران: دارالکتب الإسلامیه. کالینز، جان ام، (۱۳۷۰)، استراتژی بزرگ؛ اصول و رویه‌ها، ترجمه کورش بایندر، تهران: انتشارات دفتر مطالعات سیاسی امور خارجه. کریپندورف، کلوس (1378)، مبانی روش‌شناسی تحلیل محتوا، ترجمه هوشنگ نائینی، انتشارات روش. کیوی، ریمون و کامپنهود، لوک وان (1381)، روش تحقیق در علوم اجتماعی، ترجمه عبدالحسین نیک گهر، چاپ ششم، تهران: انتشارات توتیا. گلشن پژوه، محمودرضا (1387)، جمهوری اسلامی و قدرت نرم، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی. لوکس، استیون (1370)، قدرت فرّ انسانی یا شرّ شیطانی، ترجمة فرهنگ رجایی، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. مختارعمر، احمد، (1386)، معناشناسی، ترجمه سید حسین سیدی، مشهد: دانشگاه فردوسی. مصطفوی، حسن، (1360)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. مهدوی، اصغر آقا؛ نـادری باب انـاری، مهدی (1390)، «کاربرد قدرت نرم از ناحیه استکبار: رویکرد قرآنی»، دوفصلنامه دانش سیاسی، شماره14. صص167-204 مولانا، حمید (1389)، اسلام و غرب، تهران: انتشارات وزارت امور خارجه. نای، جوزف (۱۳۸۲)، کاربرد قدرت نرم، ترجمه سیدرضا میرطاهر، تهران: نشر قومس. French, J.R. p. & Raven. B. (1959). The Bases of Social power. In D. cartwrigh studies in social power, Ann Arbor: university of michigan. Kenor, G. H (1973), Politics Among Nations, NewYork: Alfred press. Nye, Josep S. (1990), “soft power”, Foreign Policy, fall, NewYork.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 738 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 585 |
||