اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 477 |
| تعداد مقالات | 4,073 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,296,409 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,347,916 |
مسئولیت کیفری بازرس و حسابرس شرکتهای بورسی در پرتو قانون بازار اوراق بهادار و فقه امامیه | ||
| مطالعات اقتصاد اسلامی | ||
| مقاله 12، دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 23، آبان 1398، صفحه 311-344 اصل مقاله (901.95 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/ies.2019.2523 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد جوانمردی* 1؛ علی غلامی2 | ||
| 1دانشجوی دکترای حقوق کیفری و جرم‌شناسی دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران | ||
| 2دانشیار حقوق کیفری و جرم‌شناسی دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| اظهارنظر بازرس و حسابرس در خصوص اطلاعات مالی ارائهشده به سرمایهگذاران در بازار بورس و اوراق بهادار، مبنای تصمیمگیری و خرید یا فروش سهام شرکت توسط آنها خواهد بود. اگرچه این دو شخص جایگاه و تکالیف مستقلی از یکدیگر دارند ولیکن فعالیت هر دو آنها در شرکتها به نوعی اعتباربخشی به اطلاعات مالی ارائهشده توسط شرکت است. علیرغم اهمیّت زیاد اظهارنظر این اشخاص در خصوص اطلاعات مالی، به غیر از ماده 267 لایحه اصلاحی قانون تجارت ضمانت اجرای کیفری مشخص و محکمی برای اظهار نظر خلاف قانون و مقررات این دو شخص وجود ندارد. این ماده نیز فقط در خصوص بازرس بوده و تنها برای دایره محدودی از رفتارهای بازرس ضمانت اجرای کیفری تعیین نموده است. حسابرس و بازرس شرکتها به‌عنوان رکنی از ارکان شرکت مسئولیت اظهارنظر و تصدیق اطلاعات ارائه شده توسط هیأت مدیره را برعهده دارند. این پژوهش با روش کتابخانه‌ای و با هدف نقد و بررسی ضمانت اجرای رفتارهای غیرقانونی بازرس و حسابرس شرکت از منظر فقه و قانون نگارش یافته است. لذا بند 3 ماده 49 قانون بازار اوراق بهادار به‌عنوان ضمانت اجرای مستقل در خصوص رفتار حسابرس و بازرس شرکت معرفی شده است. همچنین علاوه‌بر بررسی ارکان تشکیل دهنده این جرم و شرح برخی انتقادات وارده به این ماده قانونی، به برخی از مهمترین مبانی فقهی موید جرمانگاری اظهارنظر خلاف قانون و مقررات بازرس و حسابرس در مورد اطلاعات مالی و اقتصادی اشاره شده است. اگرچه در متون دینی به‌لحاظ جدید بودن موضوع، بحث مفصلی از حسابرسی و بازرسی شرکتها صورت نپذیرفته است، ولیکن برخی قواعد مسلم فقهی همچون «ممنوعیت اکل مال به باطل»، «ممنوعیت ضرر و ضرار در اسلام» و «حفظ نظام» به‌عنوان مویدات جرمانگاری این رفتار در این مقاله شرح و توضیح و مطابقت داده شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بازرس، حسابرس، فقه امامیه، مسئولیت کیفری، بورس و اوراق بهادار. طبقه‌بندی JEL: .H83؛ K14؛ K22؛ K42؛ M41؛ M42؛ M48 | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Inspector and Auditor's Criminal Responsibility under the Law Governing the Securities Market and Imamiah Jurisprudence | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Javanmardi1؛ Ali Gholami2 | ||
| 1Associate Professor of Criminal Law and Criminology, Imam Sadiq University, Tehran, Iran | ||
| 2Associate Professor of Criminal Law and Criminology, Imam Sadiq University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Inspector and Auditor are considered as the pillars of a company. Their comments on the financial-economic information which are provided for shareholders, is considered to be the basis of decision-making and purchase or sale of shares by investors. Although, the rights and duties of inspectors and auditors are in different discretions, but they validate the financial information provided by companies. Despite the importance of their comments on economic and financial information of companies, there is no specified and strict enforcement except the article 267 of the Commercial Code. The article 267 is not comprehensive and has not included the auditors. This research is based on a library methodology with the aim of reviewing the guaranty of implementing the illegal behaviors of the inspectors and auditors of companies from the perspective of jurisprudence and law. Therefore, Article 49(3) of the Securities Market Act has been introduced as a guarantee of independent implementation of the auditor's and inspector's behavior. In addition, this article scrutinizes elements of this crime, describe some of the criticisms in this subject matter and some of the most important jurisprudential foundations in this area. Although in the religious texts, in the new issue of the subject, there is no detailed discussion of the company's audit and inspection, but some definite jurisprudential rules such as "Illegal Enrichment or unjust Enrichment", "Prohibition of Losses in Islam" and "Maintenance of the System" as this behavior criminology establishment has been described in this article. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Inspector, Auditor, Jurisprudence, Criminal Responsibility, Securities and Stock Exchange. JEL Classification: H83, K14, K22, K42, M41, M42, M48 | ||
| مراجع | ||
|
احمدی میانجی، علی (1374). لزوم وزارت اطلاعات درحکومت اسلامی. قم: برگزیده. ابن‌العلامه (1388). ایضاح الفوائد. (تعلیق و تحقیق: السیدحسین الموسوی‌الکرمانی، الشیخ علی‌پناه الاشتهاردی، الشیخ عبد‌الرحیم البروجردی). قم: المطبعة العلمیة. اساتید دانشگاه؛ قضات و کارشناسان حقوقی؛ جلسات علمی؛ سازمان بورس و اوراق بهادار (1392-1395). مدیریت امور حقوقی و انتظامی، تهران: سازمان بورس و اوراق بهادار. اسکینی، ربیعا (1389). حقوق تجارت «شرکتهای تجاری» (جلد 2)، تهران: سمت. اسماعیلی، اسماعیل (1373). اکل مال به باطل در بینش فقهی شیخ انصاری. کاوشی نو در فقه اسلامی، 16(61)، 127-147. ارباب سلیمانی، عباس (1393). آیین رفتار حرفهای برای حسابداران حرفهای، تهران: شهر یاس و مرکز آموزش و تحقیقات حسابداری و حسابرسی حرفهای. اردبیلی، محمدعلی (1392). حقوق جزای عمومی (جلد 2)، تهران: میزان. اقدامی، حسین (1392). مسئولیت‌های حقوقی مدیران شرکتهای تجاری. تهران: حدیث مهر. امانی، علی، و دوانی، غلامحسین (1390). جرایم و تخلفات حسابرسی. حسابدار رسمی، 4(15)، 17-30. انصاری، شیخ‌مرتضی (1414ق). رسائل فقهیة. المؤتمر العالمی بمناسبة الذکرى المئویة الثانیة لمیلاد الشیخ الأنصاری. بهرامی‌احمدی، حمید (1389). قواعد فقه (جلد 1)، تهران: دانشگاه امام صادق علیه اسلام. تمیمى مغربى، ابوحنیفه؛ و نعمان بن محمد بن منصور (1385ق). دعائم الاسلام. (ج2). قم: مؤسسه آل‌البیت علیهم السلام. جوانمردی، محمد (1393-الف). جرایم بورسی موضوع بند 3 ماده 49 قانون بازار اوراق بهادار (پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد). دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، ایران. جوانمردی، محمد (1393-ب). نقض مقررات در ارائه اسناد و مدارک به سازمان بورس و اوراق بهادار. بورس اوراق بهادار، 7(26)، 127-162. حکیمی، محمدرضا (بیتا). الحیاۀ (جلد 6). (احمد آرام، مترجم). تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. حرعاملی، محمد بن حسن (1414ق). وسائل الشیعة (جلد 5). قم: مؤسسة آل البیت(ع) لإحیاء التراث. حرعاملی، محمد بن حسن (بیتا). وسائل الشیعۀ الی تحصیل مسائل الشریعۀ (جلد 18). بیروت: دار احیاء التراث العربی. ساکی، محمدرضا (1393). مسئولیت کیفری. تهران: جاودانه جنگل. سجادی، سیدعلی (1380). نظام کنترل و نظارت در اسلام با تأکید بر حکومت امیرالمومنین علیه‌السلام.(پایان نامه کارشناسی‌ارشد)، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، ایران. سلیمانی، حمید؛ عبداللهی‌نژاد، عبدالکریم (1389). بررسی مبانی فقهی جرم پولشویی. مطالعات فقه و حقوق اسلامی، 1(3)، 67- 93. سلیمی، صادق (1394). چکیده حقوق جزای عمومی. تهران: جاودانه جنگل. شورای عالی بورس و اوراق بهادار (1386). دستورالعمل مؤسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار (مصوب جلسه 08/05/1386 و اصلاحیه‌های 17/11/1390 و 31/04/1392)، تهران: سازمان بورس و اوراق بهادار. دلشادتهرانی، مصطفی (1379). ارباب امانت. تهران: دریا. طباطبائی، محمدحسین (بیتا). تفسیر المیزان (جلد 2)، (سیدمحمدباقر موسوى‌همدانى، مترجم)، قم: دفتر انتشارات اسلامى. طبرسی، فضل بن حسن (1415ق). تفسیر مجمع البیان (جلد 2). بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات. طبری، محمد بن جریر (1415ق). جامع البیان عن تأویل آیات القرآن. بیروت: دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع. طوسی، محمد بن الحسن (1409). التبیان فی تفسیر القرآن (جلد 2). مکتب الاعلام الاسلامی. عرفانی، محمود (1376). نقش بازرس حساب در شرکتهای سهامی عام؛ مطالعه تطبیقی در حقوق ایران، فرانسه و ایالت متحده آمریکا. دانشکده حقوق و علوم سیاسی، 10(37)، 33-48. غلامی، علی، و نورآبادی، علیرضا (1390). نظارت در فقه شیعه و ظهور آن در نظام حقوقی ایران. فصلنامه پژوهش‌های فقهی – حقوقی، 1(1)، 33-70. غروی‌اصفهانی، محمدحسین (1374). نهایۀ الدرایۀ فی شرح الکفایۀ (جلد1). بی‌جا. فتحی، علی (1388). قرآن کریم و موضوع تحریف‌گری اهل کتاب به‌ویژه یهود. قرآن شناخت، (2) 2، 167-212. فروغ‌نژاد، حیدر؛ احمدی، شاهین؛ سادات، امین؛ و عبدی، حسین (1395). فهم و تحلیل صورتهای مالی. تهران: بورس. قرآن کریم. کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق (1407). الکافی(جلد 15). تهران: دارالکتب الإسلامیه. کمیته تدوین استانداردهای حسابرسی (1389). استانداردهای حسابرسی و سایر خدمات اطمینان بخشی و خدمات مرتبط. تهران: سازمان حسابرسی. مجلس شورای اسلامی ایران (1392-الف). قانوناستفادهازخدماتتخصصیوحرفه‌ای حسابداران ذی‌صلاحبه‌عنوانحسابداررسمی، تهران: مجلس شورای اسلامی ایران. مجلس شورای اسلامی ایران (1392-ب). قانون مجازات اسلامی، تهران: مجلس شورای اسلامی ایران. مجلس شورای اسلامی ایران (1394). قانون بازار اوراق بهادار، تهران: مجلس شورای اسلامی ایران. مجلسی، محمدباقر (1409). مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول. تهران: دارالکتب الإسلامیه. محرمی، توحید (1375). نظارت بر قدرت سیاسی در اسلام. (پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد)، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، ایران. محقق‌داماد، سیدمصطفی (1370). قواعد فقه بخش مدنی. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. مرکز آموزش و تحقیقات حسابداری و حسابرسی حرفهای (1395). مجموعه قانون و مقررات جامعه حسابداران رسمی ایران. تهران: جامعه حسابداران رسمی ایران. مکارم‌شیرازی، ناصر (1373). تفسیر نمونه (جلد 4). تهران: دارالکتب الاسلامیه. موسویان، سیدعباس (1391). بازار سرمایه اسلامی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. موسوی‌خمینی، سیدروح‌الله (1421ق). کتاب البیع (جلد 2). تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره). موسوی‌خوئی، سیدابوالقاسم (1417). مصباح الفقاهۀ (جلد 2). قم: مؤسسه انصاریان للطباعه و النشر. موسوی‌خوئی، سیدابوالقاسم (1428ق). مبانی تکملۀ المنهاج (جزء 41). قم: مؤسسه الاحیاء آثار الامام الخوئی. موسوی‌مجاب، سیددرید، و رفیع‌زاده، علی (1394). دامنه مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در قانون مجازات اسلامی. پژوهش حقوق کیفری، 5(13)، 147-169. میرزایی‌منفرد، غلامعلی (1389). حقوق کیفری بازار اوراق بهادار. تهران: میزان. میرمحمدصادقی، حسین (1392-الف). جرایم علیه اشخاص. تهران: بنیاد حقوقی میزان. میرمحمدصادقی، حسین (1392-ب). جرایم علیه اموال و مالکیت. تهران: بنیاد حقوقی میزان. محقق البحرانی. بیتا. الحدائق الناضره (جلد 18). قم: مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین. نائینی، میرزا محمدحسین (1382). تنبیه الأمة وتنزیه الملة. (تحقیق: سیدجواد ورعی). قم: بوستان کتاب. نوربها، رضا (1375). زمینه حقوق جزای عمومی. تهران: کانون وکلای | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 536 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 305 |
||