تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 504 |
تعداد مقالات | 4,361 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,057,268 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,058,674 |
ضمان عاقله و جایگاه آن در جامعه کنونی | ||
فقه و حقوق خانواده | ||
مقاله 2، دوره 12، 45 و 46، شهریور 1386، صفحه 12-33 اصل مقاله (300.53 K) | ||
نوع مقاله: علمی- ترویجی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/flj.2007.68018 | ||
نویسنده | ||
مریم ابن تراب | ||
عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال | ||
چکیده | ||
در حقوق اسلامی، بحثی با عنوان ضمان عاقله مطرح است. ضمان یا مسؤولیت عاقله مبتنی بر قرارداد اجتماعی بین افراد قوم در جامعه سنتی پیش از اسلام به شمار میرفت که در زمان خود از پشتوانه حقوقی برخوردار بود و پس از اسلام هم مورد امضای شارع قرار گرفته است. موضوع مسؤولیت عاقله در جنایات خطایی مطرح است و امروزه مصادیق آن بیشتر در تصادفات رانندگی است. چگونگی اجرای این حکم، خود مشکلی دیگر است؛ زیرا اولاًـ در مواردی دستیابی به عاقله مشکلساز میگردد؛ ثانیاً ـ اگر عاقله موجود نباشد یا فقیر باشد، بیتالمال مسؤول شناخته میشود و هزینهای بر بودجه عمومی تحمیل میگردد. از آنجا که بعضی اندیشمندان اسلامی مسؤولیت عاقله را در همه جوامع ثابت دانستهاند و برای این نظر دلایلی ذکر کردهاند، هدف این پژوهش آن است که با کنکاش در دلیلهای فقهی و توجه به میراث پر ارزش علمای اسلامی، مسأله مورد بحث را واکاوی کرده، ابعاد آن را روشن سازد. با توجه به منابع احکام فقهی میتوان گفت بنای عقلا در زمان شارع، تعهد عاقله بوده که مورد تأیید شارع قرار گرفته است؛ اما در جوامع کنونی عملاً تعهداتی وجود ندارد؛ بلکه دیه بر خود جانی ثابت و وی عهدهدار پرداخت دیه است؛ مگر آنکه طبق قراردادی، یک شخصیت حقوقی یا حقیقی این مسؤولیت را پذیرفته باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
حقوق اسلامی؛ جنایت؛ کیفر؛ دیه؛ عاقله؛ حکم امضایی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Liability of a Parental Relative of a Murderer and Society | ||
نویسندگان [English] | ||
Maryam IbnTorab | ||
University Faculty / Islamic Azad University | ||
چکیده [English] | ||
One of the issues which have been brought forth for discussion in Islamic law is liability of a paternal relative of a murderer with the exception of women. In pre-Islamic society it was based on social contract among the people in a community they enjoyed the legal support. This law was also ratified by legistlators in post Islamic society, but in today’s society there is no such commitment to the legistlation. Although social justice is one of the basic principles of Islamic law, but it seems the above mention liability law is in conflict with social justice and with laws related to personal punishment. The person liable is the one who accepts responsibility of the crime. The issue of liability of a paternal relative of a murderer can mostly be seen in accidental crimes such as car accidents. To implement such laws has it's own difficulties: first it is difficult to have access to such person, secondly if he is poor the problem will be turned over to the government which creates a burden for the public treasury. Considering the fact that some Islamic scholars have approved the liability of such person with their own reasoning, the aim of this article is to study all the theological reasons to find a solution for these problems, taking into consideration the valuable thoughts of these Islamic scholars. Due to the rich sources of Islamic laws it can be said that the liable person was approved by the theologians. Today the commitment of the insurance company is an example which can be accepted in cases of a contract between the indivual and the insurance company, which is signed in advance. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Islamic Law, Crime, blood money, liability of paternal relative of a murderer with the exception of women, social justice | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 688 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 823 |