اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 476 |
| تعداد مقالات | 4,065 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,281,484 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,337,529 |
واکاوی فقهی حقوقی شرایط اعمال ماده 945 قانون مدنی (نکاح در بیماری منتهی به وفات) | ||
| فقه و حقوق خانواده | ||
| مقاله 3، دوره 24، شماره 71، آذر 1398، صفحه 27-50 اصل مقاله (789.48 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- ترویجی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/flj.2019.73923 | ||
| نویسندگان | ||
| ملیحه عرب زوزنی1؛ سید محمد مهدی قبولی درافشان* 2؛ سعید محسنی2 | ||
| 1دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق خصوصی گروه حقوق دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، خراسان رضوی، ایران | ||
| 2دانشیار گروه حقوق دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، خراسان رضوی، ایران | ||
| چکیده | ||
| ماده 945 قانون مدنی به تبعیت از فقه امامیه، برخی از آثار نکاحی را که در بیماری متصل به فوت زوج واقع گردد، سلب کرده است. شرایط اعمال این حکم استثنایی از جهت ظرفیت یا سببیت بیماری برای وفات و مدت بیماری نیازمند بررسی است. به علاوه این سؤال وجود دارد که آیا می توان حکم مذکور را در باره ازدواج با زوجه بیمار نیز تسری داد؟ جستار حاضر به منظور رفع ابهام های موجود، با روش توصیفی تحلیلی به واکاوی موضوع پرداخته و با بسنده کردن به قدر متیقن احکام استثنایی و نیز با توجه به مبانی فقهی به عنوان اصلی هدایتگر، به این نتیجه رسیده است که حکم مزبور اختصاص به مواردی دارد که بیماری هنگام نکاح در مدت کوتاه به وفات بینجامد، بدون این که مقاربتی بین زوجین رخ داده باشد. البته آگاهی زوجین از بیماری نقشی در حکم ماده 945 ندارد. این حکم قابل تسری به ازدواج مرد سالم با زوجه بیمار نیست. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نکاح بیمار؛ توارث زوجین؛ بیماری متصل به وفات؛ ماده 945 قانون مدنی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Juris-law Investigation on Conditions of Article 945 Civil Code: (the marriage terminated by death) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Malihe Arab Zoozani1؛ Sayyed Mohammad Mahdi Qabuli Dorafshan2؛ Saeed Mohseni2 | ||
| 1MA in Private Law, Department of Law, Ferdowsi University of Mashhad | ||
| 2Associate Professor, Department of Law, Ferdowsi University of Mashhad | ||
| چکیده [English] | ||
| Article 945, in accordance with Imamiyah jurisprudence, has overlooked the circumstances of a marriage contract which terminates by the death of the ill husband. The conditions of this exclusive edict need more investigation in terms of capacity, cause and duration of the illness. The question is how that would be considered in case of marriage with an ill woman? This article applying descriptive- analytical approach seeks to unfold the ambiguities of the Article 945 by adopting the means of measuring certainty in exceptional cases and juridical basis. The conclusion says that the Article will be effected only when the illness soon ends up with death while no intercourse has already occurred between the couples. Accordingly, although the prime awareness of the illness has been considered neutral in the edict, the edict is not applicable in case of ill woman. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| marriage with the ailment, inheritance of couples, ailment terminated by death, article 945 civil code | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم اراکى، محمدعلى(1413هـ)، رساله فی الإرث، قم، مؤسسه در راه حق، چاپ یکم اردبیلى، احمد بن محمد(1403هـ)، مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، ج11، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ یکم امامى، سید حسن(1374)، حقوق مدنى، ج3، تهران، انتشارات اسلامیه آشتیانی، میرزا محمد باقر(بی‌تا)، ارث از نظر اسلام، تهران، کتابخانه مدرسه چهل ستون مسجد جامع تهران آشتیانى، میرزا محمدحسن بن جعفر(1425هـ)، الرسائل التسع، قم، انتشارات زهیرـ کنگره علامه آشتیانى، چاپ یکم باقری، احمد و شکیبا امیرخانی (پاییز و زمستان 1388)، پدیدار شناسی بیمار در فقه اسلامی و معنا شناسی سکوت قانون در حجر بیمار، دو فصلنامه فقه و مبانی حقوق اسلامی، سال چهل و دوم، شماره اول، ص27-47 بحرانى آلعصفور، حسین بن محمد(بی‌تا)، الأنوار اللوامع فی شرح مفاتیح الشرائع، ج14، قم، مجمع البحوث العلمیه، چاپ یکم بصرى بحرانى، محمدامین سید جواد وداعی(1413هـ)، کلمه التقوى، ج7، قم، چاپ سوم تبریزی، میرزاجواد(1416هـ)، رساله توضیح المسائل، قم، انتشارات سرور، چاپ یکم تبریزى، جواد بن على(1426هـ)، منهاج الصالحین، ج2، قم، مجمع الإمام المهدی (عجل الله تعالى فرجه)، چاپ یکم تولایی، علی (تابستان و پاییز 1389)، ملاحظاتی تاریخی درباره ماهیت بیماری های مبطل نکاح در فقه امامیه،، مجله فقه پزشکی، سال دوم، شماره‌های سوم و چهارم، ص73-85 جعفری لنگرودی، محمدجعفر(1363)، ارث، تهران، انتشارات گنج دانش، چاپ یکم جمعى از پژوهشگران زیر نظر سید محمود هاشمى(1417هـ)، معجم فقه الجواهر، ج1، بیروت، الغدیر للطباعه و النشر و التوزیع، چاپ یکم حرّ عاملی، محمد بن حسن(1409هـ)، وسائل الشیعه، ج22 و 26، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام حسینی سیستانی، سیدعلی(1392)، رساله توضیح المسائل، قم، انتشارات کتاب شفا، چاپ یکم ــــــــــــــــ(1417هـ)، منهاج الصالحین، ج3، قم، دفتر حضرت آیت الله سیستانى، چاپ پنجم حسینى روحانى، سیدصادق(بی‌تا)، منهاج الصالحین، ج2، بی‌جا، بی‌نا حسینى عاملى، سید جواد بن محمد(بی‌تا)، مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامه، ج8، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ یکم حلی (علامه)، حسن بن یوسف(1413هـ)، قواعد الأحکام فی معرفة الحلال و الحرام، ج2 و 3، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ یکم حلی(محقق)، جعفر بن حسن(1408هـ)، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، ج2، قم: مؤسسه اسماعیلیان، چاپ دوم الحلّى (القطّان)، محمد بن شجاع(1424هـ)، معالم الدین فی فقه آل یاسین، ج2، قم، مؤسسه امام صادق7، چاپ یکم حلّى(فخرالمحققین)، محمد بن حسن(1387هـ)، إیضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد، ج2، قم، مؤسسه اسماعیلیان، چاپ یکم حمیتی واقف، احمدعلی(1390)، حقوق مدنی 8(شفعه، وصیت، ارث)، تهران، جاودانه، جنگل، چاپ یکم خراسانی، حاج ملا محمدهاشم (با حواشی آقای حاج آقا روح الله موسوی خمینی) (بی‌تا)، رساله ارث، قم، مطبعه حکمت خوانسارى، سید احمد بن یوسف(1405هـ)، جامع المدارک فی شرح مختصر النافع، ج5، قم، مؤسسه اسماعیلیان، چاپ دوم سبحانی، جعفر(1415هـ)، نظام الإرث فی الشریعه الإسلامیه الغراء، قم، مؤسسه امام صادق7، چاپ یکم شهیدی، مهدی(1381)، ارث، تهران، انتشارات مجد، چاپ چهارم طوسى، محمد بن حسن(1390هـ)، الاستبصار فی ما اختلف من الأخبار، ج3، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ یکم ـــــــــــــــــ (1387هـ)، المبسوط فی فقه الإمامیه، ج4، تهران، المکتبه المرتضویه لإحیاء الآثار الجعفریه، چاپ سوم صافی گلپایگانى، لطفالله(1417هـ)، جامع الأحکام، ج2، قم، انتشارات حضرت معصومه سلام‌الله علیها، چاپ چهارم صدوق، محمد بن على بن بابویه(1409هـ)، من لایحضره الفقیه، ج6، مترجم، غفارى، على اکبر و صدر بلاغی، محمدجواد، تهران، نشر صدوق، چاپ یکم صیمرى، مفلح بن حسن(1408هـ)، تلخیص الخلاف و خلاصه الاختلاف-منتخب الخلاف، ج2، قم، انتشارات کتابخانه آیت الله مرعشى نجفى، چاپ یکم طاهری، حبیب الله(1375)، حقوق مدنی 8 و9، ج5، قم، انتشارات دفتر اسلامی، چاپ یکم طباطبایی قمى، سیدتقى(1426هـ)، مبانی منهاج الصالحین، ج10، قم، منشورات قلم الشرق، چاپ یکم طباطبایی، سیدعلى(1409هـ)، الشرح الصغیر فی شرح مختصر النافع ـ حدیقه المؤمنین، ج3، قم، انتشارات کتابخانه آیة الله مرعشى نجفى قدس سره، چاپ یکم طباطبایی، سیدعلى(1418هـ)، ریاض المسائل، ج10 و 14، قم، مؤسسه آل البیت علیهم‌السلام، چاپ یکم طباطبایى حکیم، سیدمحسن(1410هـ)، منهاج الصالحین، ج2، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، چاپ یکم عاملی جبعی(شهید ثانى)، زینالدین بن على(1410هـ)، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه(المحشّى ـ کلانتر)، ج8، قم، کتابفروشى داورى، چاپ یکم ـــــــــــــــــ(1413هـ)، مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام، ج6 و 13، قم، مؤسسة المعارف الإسلامیة، چاپ یکم عدل، مصطفی منصورالسلطنه(1394)، حقوق مدنی، تهران، خرسندی، چاپ سوم فاضل لنکرانى، محمد(1421هـ)، تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله ـ الطلاق، المواریث، قم، مرکز فقهى ائمه اطهار علیهم السلام، چاپ یکم ـــــــــــــــــ (1426هـ)، رساله توضیح المسائل، قم، بی‌نا، چاپ صد و چهاردهم فاضل هندى، محمد بن حسن(1416هـ)، کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام، ج9، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ یکم فیاض، محمداسحاق(1426هـ)، رساله توضیح المسائل، قم، انتشارات مجلسى، چاپ یکم ـــــــــــــــــ (بی‌تا)، منهاج الصالحین، ج3، بی‌جا، بی‌نا فیض کاشانی، محمدمحسن(1406هـ)، الوافی، ج21، اصفهان، کتابخانه امام امیر المؤمنین علی علیه السلام، چاپ یکم قاسمزاده، مرتضی(1391)، حقوق مدنی حق شفعه، وصیت و ارث، تهران، دادگستر، چاپ یکم قبلهای خوئی، خلیل(1381)، ارث، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها(سمت)، چاپ یکم کاتوزیان، ناصر(1392)، دوره مقدماتی حقوق مدنی درسهایی از شفعه، وصیت، ارث، تهران، نشر میزان، چاپ هجدهم کلینى، ابوجعفر، محمد بن یعقوب(1429هـ)، الکافی، ج11، قم، دار الحدیث للطباعة و النشر، چاپ یکم مجلسى(اول)، محمدتقى(1406هـ)، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، ج11، قم، مؤسسه فرهنگى اسلامى کوشانبور، چاپ یکم مجلسى(دوم)، محمد باقر بن محمدتقى(1404هـ)، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، ج21، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ یکم محقق سبزوارى، محمدباقر بن محمدمؤمن(1423هـ)، کفایة الأحکام، ج2، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ یکم محقق کرکی، على بن حسین(1414هـ)، جامع المقاصد فی شرح القواعد، ج11، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، چاپ دوم مصلحی عراقی، علی حسین(1386)، حقوق ارث، تهران، سمت، چاپ سوم موسوی خوئى، سید ابوالقاسم(1410هـ)، منهاج الصالحین، ج2، قم، نشر مدینه العلم موسوى خمینى، سید روحاللّه(1424هـ)، توضیح المسائل(محشّى ـ امام خمینى)، ج2، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ هشتم مهرپور، حسین(1368)، بررسی میراث ارث زوجه در حقوق اسلام و ایران، تهران، انتشارات اطلاعات، چاپ یکم میرزاى قمّى، ابوالقاسم بن محمدحسن(1413هـ)، جامع الشتات فی أجوبه السؤالات، ج4، تهران، مؤسسه کیهان، چاپ یکم نجفی، محمدحسن(1404هـ)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج26 و 39، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ هفتم نجفى کاشفالغطاء، حسن بن جعفر(1422هـ)، أنوار الفقاهه ـ کتاب المیراث، نجف اشرف، مؤسسه کاشف الغطاء، چاپ یکم نراقى، مولى احمد بن محمدمهدى(1415هـ)، مستند الشیعة فی أحکام الشریعه، ج19، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، چاپ یکم نوری، رضا(1372)، شفعه، وصیت، ارث: اسباب ثلاثه تملک در حقوق مدنی، تهران، چاپ کیان، چاپ یکم وجدانى فخر، قدرتالله(1426هـ)، الجواهر الفخریه فی شرح الروضه البهیه، ج15، قم، انتشارات سماء قلم، چاپ دوم وحید خراسانی، حسین(1395)، توضیح المسائل، قم، مدرسه الامام باقرالعلوم، چاپ سیوششم وحید خراسانى، حسین(1428هـ)، منهاج الصالحین، ج3، قم، مدرسه امام باقر علیه‌السلام، چاپ پنجم هوشیار، علیرضا(1395)، ماهیت بیماری مشرف به موت از دیدگاه فقه امامیه، فصلنامه جستارهای فقهی اصولی، سال دوم، شماره دوم، ص123ـ143 سایتهای اینترنتی https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/the-top-10-causes-of-death | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 431 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 914 |
||