اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 476 |
| تعداد مقالات | 4,070 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,287,023 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,341,606 |
ابعاد مسئله کمال نفس ناطقه در فلسفه ابن سینا و تحلیل انتقادی آن | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| مقاله 3، دوره 23، شماره 62، آذر 1398، صفحه 72-49 اصل مقاله (536.42 K) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/ap.2019.74544 | ||
| نویسندگان | ||
| رضا اکبریان* 1؛ علی مخبر2 | ||
| 1استاد گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری فلسفه اسلامی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| از موضوعات اساسی فلسفة ابن سینا نفس شناسی است. او ذیل مفهوم نفس به طرح دیدگاه خود در باب کمال انسان پرداخته است. این نوشتار به این پرسش می پردازد که کمال نهایی نفس ناطقه نزد ابن سینا چیست و چه انتقاداتی به نظریة وی وارد است؟ آیا دیدگاه ابن سینا می تواند پاسخگوی سؤال امروز ما در باب کمال نفس باشد؟ به نظر ابن سینا کمال نفس کمالی عقلی است و با حصول مرتبة عقل مستفاد حاصل می شود؛ بنابراین تکامل نفس در ناحیه عقل نظری است و عقل عملی تنها جنبه مقدمه ای و زمینه سازی دارد. دیدگاه ابن سینا در سرتاسر تفکر فلاسفه اسلامی سریان داشته و پس از وی توسط ملاصدرا نقادی شده است. وی نظریة ابن سینا را نقد و بازسازی کرده اما درنهایت در همان محدوده باقی مانده است. به نظر می رسد مشکل اساسی دیدگاه ابن سینا تفکیک شئون نفس و عدم توجه به مدخلیت اساسی عمل ارادی و جنبه های مادی و بدنی و مخصوصاً مسائل ناشی از حیات اجتماعی و سیاسی در امر تکامل نفس است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ابن سینا؛ نفس؛ کمال نفس؛ عقل نظری؛ عقل عملی؛ اراده | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Critical Study on the Aspects of Rational Soul Perfection in Avicennian Philosophy | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Reza Akbarian1؛ Ali Mokhber2 | ||
| 1Full professor, Department of Islamic Philosophy and Theology, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran | ||
| 2PhD Student of philosophy, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Philosophical anthropology is one of the main issues in Ibn Sina's philosophy. Defining the concept of the soul, Ibn Sina states his ideas about human perfection. Thus, questions raised what is the ultimate perfection of a rational soul and what are the sensible criticisms of it? Would Ibn Sina's philosophy answer the questions of modern man on the related issues? Ibn Sina is of the opinion that human perfection is a kind of intellectual perfection achieved through reaching al-ʿaql al-mustafād (acquired intellect). Therefore, perfection is achieved in the light of theoretical intellect and practical intellect preliminary paves the way to reach perfection. Ibn Sina's view on perfection flows in the body of Islamic philosophy until the advent of Mulla Sadra's philosophy. He criticized Ibn Sina's thoughts and rebuilt his theory, but he didn't go much beyond it. The crux of Ibn Sina's problem is that he divided various degrees of the soul and didn't pay enough attention to the interference of human will as well as the corporeal and worldly aspects rooted in social and political life. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Ibn Sina, Soul, Soul perfection, Theoretical intellect, Practical intellect, Human will | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. ابنسینا، حسینبنعبدالله، النفس من کتاب الشفاء(1386)، تحقیق حسن حسنزاده آملی، قم، مؤسسه بوستان کتاب، چاپ سوم. ـــــــــ، احوال النفس(2007م)، تحقیق و دراسه: أحمد فؤاد الأهوانی، پاریس، دار بیلیون، 2007م. ـــــــــ، الأضحویه فی المعاد(1382)، تحقیق: دکتر حسن عاصی، تهران، مؤسسه النشر: شمس تبریزی، چاپ اول. ـــــــــ، الاهیات من کتاب الشفاء(1387)، تحقیق حسن حسنزاده آملی، قم، مؤسسه بوستان کتاب، چاپ سوم. ـــــــــ، التعلیقات(1391)، مقدمه تحقیق و تصحیح سید حسین موسویان، تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، چاپ نخست. ـــــــــ، المباحثات(1371)، محقق محسن بیدارفر، الطبعه الاولی، قم، انتشارات بیدار. ـــــــــ، المبدأ و المعاد(1363) الف، به اهتمام عبدالله نورانی، زیر نظر مهدی محقق، تهران، انتشارات مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه مکگیل شعبهی تهران، با همکاری دانشگاه تهران، چاپ اول. ـــــــــ، النجاه من الغرق فی بحر الضلالات(1387)، با ویرایش و دیباچه محمد تقی دانش پژوه، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، چاپ سوم. ـــــــــ، رساله نفس(1331)، تصحیح موسی عمید، تهران، انتشارات انجمن آثار ملی. ـــــــــ، رسائل الشیخ الرئیس(1400هـ)، قم، انتشارات بیدار، چاپ اول. ـــــــــ، فن سماع طبیعی(1360)، ترجمه محمد علی فروغی، مؤسسه انتشارات امیرکبیر، چاپ دوم. ـــــــــ، مجموعه رسائل(1391)، تصحیح و توضیحات: سید محمود طاهری، قم، انتشارات آیت اشراق، چاپ دوم. ارسطو، درباره نفس(1389)، ترجمه و حواشی: علی مراد داودی، تهران، انتشارات حکمت، چاپ پنجم. ـــــــــ، متافیزیک(1389)، ترجمه شرف الدین خراسانی، تهران، انتشارات حکمت، چاپ پنجم. افلاطون، دوره آثار(1380)، ترجمه محمد حسن لطفی، جلد اول و دوم، تهران، شرکت سهامی انتشارات خوارزمی، چاپ سوم. خادمی، حمیدرضا(1386). سعادت و شقاوت در حیات جاویدان از نگاه ابنسینا. اندیشه دینی، شماره 24، پاییز، 88ـ69. داودی، علی مراد، عقل در حکمت مشاء(1389)، تهران، انتشارات حکمت، چاپ دوم. دیدباز، عسگر، فاضل یگانه، مسعود(1396). اوج لذت نفس ناطقه و موانع درک آن از نظر ابنسینا. پژوهشهای فلسفی کلامی، شماره 73، پاییز، 44ـ26. دیوانی، امیر(1389). خلق عقلی و سعادت جاوید: دیدگاه ابنسینا درباره نقش خرد در مقام عمل برسعادت اخروی. نقد و نظر، سال پانزدهم، شماره 3، پاییز، 61ـ43. سروش، جمال، فنایی اشکوری، محمد(1392). پژوهشی در باب عقل نظری از دیدگاه ابنسینا و ملاصدرا. معرفت فلسفی، شماره 37، پاییز، 66ـ41. سعیدی مهر، محمد، ملاحسنی، فاطمه( 1395). سعادت از نظر ابنسینا، غایت جامع یا غالب؟. حکمت سینوی، شماره 55، بهار و تابستان، 96ـ81. شارف، ریچارد اس، نظریههای روان درمانی و مشاوره(1381)، ترجمه مهرداد فیروزبخت، تهران، خدمات فرهنگی رسا. صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه(1432هـ)، جلد 9،8،3،1 منشورات طلیعه النور، چاپ چهارم. ـــــــــ، الشواهد الربوبیه(1388)، مقدمه، تصحیح و تعلیق سید جلال آشتیانی، قم، مؤسسه بوستان کتاب، چاپ پنجم. ـــــــــ، المبدأ و المعاد(1381) ب، تصحیح، تحقیق و مقدمه: محمد ذبیحی، جعفر شاه نظری، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا، چاپ اول. ـــــــــ، المشاعر(1381)، ترجمه: بدیع الملک میرزا عماد الدوله به همراه مقدمه فرانسوی هانری کربن ترجمه کریم مجتهدی، بنیاد حکمت اسلامی صدرا، چاپ اول. طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان(1374)، ترجمه محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. ـــــــــ، مجموعه رسائل، جلد دوم(1392)، به کوشش سید هادی خسروشاهی، قم: مؤسسه بوستان کتاب، چاپ سوم. مروارید، هاشم، دوگانهگرایی جوهری(1395)، انتشارات هرمس، چاپ اول. مصباح یزدی، محمد تقی، شرح جلد هشتم الأسفار الأربعه(1375)، تحقیق و نگارش محمد سعیدی مهر، قم، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، جلد 9 (1375)، انتشارات صدرا، چاپ سوم. نجفی سواد رودبای، رضوانه، شیروانی، علی(1393). تکون و تکامل نفس از منظر ملاصدرا. آیین حکمت، شماره 19، بهار، 166ـ139. نصرالدین طوسی، محمدبنمحمد، شرح الاشارات و التنبیهات(1383)، جلد دوم، الجزء الأوّل من الحکمه، تحقیق حسن حسنزاده آملی، قم، مؤسسه بوستان کتاب، چاپ اول.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 443 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 416 |
||