تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 498 |
تعداد مقالات | 4,315 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,789,381 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,709,774 |
واکاوی قلمرو احکام دین بر مبنای قاعده «عدم خلو واقعه از حکم شرعی» | ||
پژوهشنامه فقه اجتماعی | ||
دوره 7، شماره 14، مرداد 1398، صفحه 267-290 اصل مقاله (337.09 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/fiqh.2019.75480 | ||
نویسندگان | ||
محمدحسن گلی شیردار1؛ سکینه منظری مجید* 2 | ||
1عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع)، استاد مقطع خارج حوزه علمیه قم، تهران، ایران | ||
2دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه عدالت، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
قلمرو احکام دین بر مبنای قاعده «عدم خلو واقعه عن الحکم الشرعی» بیانگر تأثیرگذاری و هدایت دین در عرصههای گوناگون حیات بشر است. فقها برای اثبات این قاعده به ادله شرعی و عقلی تمسک کردهاند. در این نوشتار سعی شده به شیوه توصیفی تحلیلی، قلمرو احکام تکلیفی و مراتب آن بر مبنای قاعده مذکور با استناد به دلایل نقلی مورد بررسی قرار گیرد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که دین بر تمام ابعاد فردی، اجتماعی، اقتصادی، خانوادگی و سیاسی زندگی انسان و تمام دورههای آن، دنیا و آخرت، حکومت دارد و دین هیچ بُعدی از ابعادِ انسان یا دورهای از دورههای حیات او را مهمل نگذارده و فراموش نکرده است بلکه برای همه شئون و دورههای حیات او احکام و قوانینی را تشریع نموده است؛ بدینسان که گستردهترین تصویر از تشریع و احکام شرعی این است که بگوییم دایره تشریع و احکام شرعیه آنقدر وسیع است که احکام تأسیسی، احکام امضائی، احکامی که با واسطه اشخاص مأذون از طرف خداوند جعل شده، همه بهعنوان حکم شرعی شناخته میشود. از این رو مشهور بر این باورند که هیچ واقعهای خالی از حکم نیست و هر آنچه که امت تا قیامت در کلیه امور به آن نیاز داشته، حکم آن از طرف شارع بیان شده است؛ لکن این احکام گاهی در ضمن نص خاص و جزئی و گاهی در ضمن احکام و قواعد کلی بیان شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
قلمرو دین؛ جامعیت دین؛ وقایع و حوادث؛ احکام و قوانین؛ عدم خلو واقعه | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Examining of Religion on the Basis of the Rule “Events are not left out of the law” | ||
نویسندگان [English] | ||
Mohammad Hasan Goli Shirdar1؛ Sakineh Manzari Majid2 | ||
1Professor of Qom Seminary, Imam Sadegh University, Tehran, Iran | ||
2PhD Student of the Department of Fiqh and Islamic Law Foundations at Edalat University, Tehran, Iran | ||
چکیده [English] | ||
The realm of the rulings of religion, based on the rule of "non-emptiness of the event of the Shari'a ruling", indicates the influence and guidance of religion in various areas of human life. The jurists have relied on religious and rational arguments to prove this rule. In this article, an attempt has been made to study the scope of mandatory sentences and its levels based on the mentioned rule in a descriptive-analytical manner, citing narrative reasons. The research results indicate that; Religion rules over all the individual, social, economic, family and political dimensions of human life and all its periods, the world and the hereafter, and religion has not neglected any aspect of man or any period of his life, but for all things. And the periods of his life have legislated rules and laws; Thus, the broadest picture of Shari'a and Shari'a rulings is to say that the scope of Shari'a and Shari'a rulings is so vast that the founding rulings, the signature rulings, the rulings forged by authorized persons by God are all known as Shari'a rulings. Be. Hence, it is well-known that no event is free from ruling and whatever the ummah needs in all matters until the Day of Judgment, its ruling has been expressed by the Shari'a; But these rulings are sometimes expressed in a specific and detailed text and sometimes in general rulings and rules. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
The Realm of Religion, the Comprehensiveness of Religion, Events and Happenings, Rules and Laws, the Absence of Event | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. ابن منظور، محمد بن مکرم (1414ق). لسان العرب. بیروت: دار صادر. استرآبادى، محمد امین (1426ق). الفوائد المدنیة. قم: مؤسسة النشر الاسلامى. آشتیانى، محمد حسن (1404ق). بحرالفرائد فى شرح الفرائد. قم: کتابخانه آیة اللّه نجفى. اصفهانى، محمد حسین (1363). الفصول الغرویة فى الاصول الفقهیة. قم: دار احیاء العلوم الاسلامیة. اصفهانى، محمد حسین (1374ق). نهایة الدرایة فى شرح الکفایة. قم: سید الشهداء(ع). اصفهانى، محمد حسین (1409ق). بحوث فى الاصول. قم: مؤسسة النشرالاسلامى. اصفهانی، حسن (1417ق). الهدایه فی الاصول الفقه. قم: موسسه صاحب الامر. اصفهانی، محمد تقی (بیتا). هدایه المسترشدین. قم: موسسه آل البیت(ع). اصفهانی، محمد رضا (1413ق). وقایه الاذهان. قم: موسسه آل البیت(ع). انصارى، مرتضى (1416ق). فرائد الاُصول. قم: موسسه النشر الاسلامى التابعه لجماعة المدرسین. انصارى، مرتضى (1425ق). مطارح الانظار. قم: موسسه آل البیت(ع). ایراندوست، محمد حسین (1378). قلمرو دخالت دین در عرصۀ امور اجتماعی و سیاسی از دیدگاه امام خمینی(ره). تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره). بحرانی، یوسف (بیتا). الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة. قم: کتابخانه الکترونیکی فقاهت. بروجردی، محمد تقی (بی تا). نهایه الافکار. بی جا: بی نا. تبریزی، موسی (بی تا). اوثق الوسائل فی شرح الرسائل، قم: کتابخانه الکترونیکی فقاهت. تقوی اشتهاردی، محمد (بی تا). تنقیح الاصول، قم: موسسه تنظیم و نشر آثارالامام(ره). جوادى آملى، عبدالله (1372). شریعت در آینه معرفت. قم: مرکز نشر فرهنگى رجاء. حائرى یزدى، عبدالکریم (1418ق). درر الفوائد. قم: نشر اسلامى. حر عاملی، محمد بن حسن (1409ق). وسائل الشیعه. قم: موسسه آل البیت(ع). حسینى شاهرودى، محمود (1385). نتائج الأفکار فى الأصول. قم: آل مرتضى(ع). خراسانی، محمد کاظم (1409ق). کفایه الاصول. قم: موسسه آل البیت(ع). خراسانی، محمد کاظم (1417ق). درر الفوائد فی الحاشیة على الفرائد. قم: مؤسسة الطبع والنشر. خمینی، سید روح الله (1378). صحیفه امام خمینی. قم: موسسة تنظیم و نشر آثار الامام الخمینی(ره). خمینی، سید روح الله (1379). کتاب البیع. قم: موسسة تنظیم و نشر آثار الامام الخمینی(ره). خمینی، سید روح الله (1382). تهذیب الاصول. قم: ناشر اسماعیلیان. خمینی، سید روح الله (1415ق). مناهج الوصول الی علم الاصول. قم: موسسه النشر للاثار. خوئی، سید أبوالقاسم (1368). أجود التقریرات. قم: کتابفروشی مصطفوی. خوئی، سید أبوالقاسم (1417ق). مصباح الأصول. قم: کتابفروشى داورى راغب اصفهانى، حسین بن محمد (1412ق). مفردات الفاظ القرآن. بیروت: دار الشامیة. رشتی، میرزا حبیب الله (بیتا). بدائع الأفکار. ناشر: موسسة آل البیت(ع). روحانى، سید محمد (1416ق). منتقى الاصول. قم: الهادى. سبحانى، جعفر (بیتا). تهذیب الاصول. قم: دار الفکر. شهید ثانی، زین الدین (بیتا). تمهید القواعد. قم: ناشر مکتب الإعلام الإسلامی. شهید ثانی، زین الدین (1419ق). الروضه البهیه فی شرح اللمعه. بیروت: دارالعالم الاسلامی. صدر، سید محمد باقر (1418ق). دروس فی علم الأصول. قم: طبع انتشارات اسلامى. علیدوست، ابوالقاسم (1381). فقه و عقل. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. عمید، حسن (1362). فرهنگ لغات فارسی. تهران: انتشارات امیر کبیر. فاضل لنکرانى، محمد (1420ق). معتمد الاصول. مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى(ره). کلینى، ابو جعفر (1407ق). الکافى. تهران: دار الکتب الإسلامیه. مشکینی، ابو الحسن (1413ق). حاشیه المشکینی علی الکفایه. قم: انتشارات لقمان. مکارم شیرازی، ناصر (1428ق). انوار الاصول. قم: مدرسه الامام علی بن ابیطالب(ع). نائینى، محمد حسین (1376). فوائد الاُصول. قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. هاشمی شاهرودی، سید محمود (1417ق). بحوث فی علم الاصول. قم: موسسه دائرالمعارف فقه الاسلامی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 199 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 131 |