تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 505 |
تعداد مقالات | 4,362 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,072,952 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,076,324 |
تاریخگذاری روایات آغاز نزول وحی بر پیامبر اسلام (ص) در جوامع روایی اهل سنت | ||
مطالعات قرآن و حدیث | ||
مقاله 7، دوره 15، شماره 2 - شماره پیاپی 30، فروردین 1401، صفحه 147-177 اصل مقاله (693.01 K) | ||
نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/qhs.2021.240053.3196 | ||
نویسندگان | ||
مرجان شیری محمدآبادی1؛ نصرت نیل ساز* 2 | ||
1دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. | ||
2دانشیار علوم قرآن و حدیث، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
در منابع روایی اهلسنت، روایاتی دربارۀ چگونگی آغاز نزول وحی با طرق متعدد و متون مختلف آمده است. در این پژوهش با استفاده از شیوههای مختلف تاریخگذاری احادیث (یافتن در کهنترین منبع، تحلیل سندی، تحلیل سندی-متنی)، خاستگاه تاریخی و جغرافیایی و سیر تطور تدریجی این روایات تبیین میشود.علاوهبراین، یافتههای پژوهش حاکی از این است که برخی از تحریرهای این روایات که به دلایل مختلف جعلی تلقی میشوند، در ابتدا توسط عایشه یا عبیدبن عمیر و ابومیسره همدانی، در دو تحریر بسیار متفاوت قبل از سالهای 58، 63 و 68 هجری، در راستای سیاستهای زبیریان و بنیامیه جعل و در مدینه، کوفه و مکه نشر یافته است. تحریر ابومیسره به دلیل عدم شهرت وی، ارسال روایت وی و کم اهمیت بودن کارکرد آن رواج چندانی نیافت. اما تحریرهای عایشه و عبید که منشأ واحدی دارند، توسط زهری بهصورت گسترده در شام، بصره و مدینه نشر یافت. با توجه به نسبت عایشه و عبید با آلزبیر و زهری با امویان میتوان گفت مهمترین هدف این روایات به هنگام پیدایی فضیلتتراشی برای زبیریان، و در مرحلۀ نشر توسط زهری با ایجاد تغییراتی در متن، کاستن از شأن و عظمت پیامبر بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
روایات آغاز وحی؛ تحلیل محتوا؛ تاریخ گذاری؛ حلقۀ مشترک؛ تحلیل اسناد- متن | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Dating the Traditions of Prophet’s First Revelation in Sunni Collections | ||
نویسندگان [English] | ||
Marjan Shiri MohammadAbadi1؛ Nosrat Nilsaz2 | ||
1Ph.D. Student in Quran and Hadith. Tarbiat Modares University, Tehran, Iran. | ||
2Associate Professor of Quran and Hadith Sciences, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
A number of traditiins with different matns and Isnads are found in Sunni collections concerning prophet’s first revelation. In this article, using different methods of dating hadiths (first appearance in the sources, content analysis, Isnad analysis Isnad-matn analysis) the historical and geographical origins and the gradual evolution of these traditions are explained. Furthermore, the findings of the research indicate that some of these narrations, which for various reasons are considered fabricated, were first forged by ʿĀʾisha or ʿUbayd Ibn ʿUmayr and Abū Maysara Hamidānī, in two very different versions before the years 58, 63 and 68 AH, in line with the policies of the Umayyads and Zubayrids and spread in Medina, Kufa and Mecca. Abū Maysara's version did not become very popular due to his lack of fame, the broken chain of transmission and the insignificance of it’s function. But ʿĀʾisha and ʿUbayd's versions, which have a single origin, were widely spread by Zuhri in Syria, Basra, and Medina. Considering the relationship of ʿĀʾisha and ʿUbayd with Zubayrids and Zuhri with the Umayyads, it can be said that the most important purpose of these traditions at first was forging virtue for Zubayrids And in the stage of spread by Zuhri,by making changes in the text are representing an ungraceful image of the prophet. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
traditions about prophet’s first revelation, dating traditions, the earliest sources, common link, Isnad-matn analysis | ||
مراجع | ||
قرآن کریم.
ابن ابی الحدید، عبدالحمید (بی تا)، شرح نهج البلاغه، تحقیق: محمدابوالفضل ابراهیم، بیروت: داراحیاءالکتبالعربیة.
ابن حبان، محمد (1393ق)، الثقات، حیدرآباد: مؤسسةالکتبالثقافیة.
ابن حزم، علیبناحمد (بی تا)، جمهرة انساب العرب، بیرووت: دارالکتبالعلمیة.
ابن خیاط، خلیفة (1993م)، الطبقات، بیروت: دارالفکر.
ابن عساکر، علی (1415ق)، تاریخ مدینة دمشق، تحقیق: علی شیری، بیروت: دارالفکر.
ابوالفرج اصفهانی، علیبنحسین (بی تا)، الأغانی، بیروت: دارإحیاءالتراث العربی.
اتسلندر، پیتر (1371ش)، روشهای تجربی تحقیق اجتماعی، ترجمه: بیژن کاظمزاده، تهران: انتشارات قدس.
اسفراینی، یعقوب بن اسحاق (1419ق)، مسند ابوعوانه، تحقیق: ایمنبنعارف، بیروت: دارالمعرفة.
بخاری، إسماعیلبنإبراهیم (بی تا)، تاریخ الکبیر، ترکیه: المکتبةالإسلامیة.
بلاذری، احمدبنیحیی (1959ق)، انساب الاشراف، تحقیق: محمد حمیدالله، مصر: دارالمعارف.
بیهقی، احمد (1405ق)، دلائل النبوة ومعرفة أحوال صاحب الشریعة، بیروت: دارالکتبالعلمیة.
ثعلبی، احمد (1422)، الکشف والبیان عن تفسیر القرآن، تحقیق: ابومحمدبنعاشور، بیروت: داراحیاءالتراثالعربی.
حاکم نیشابوری، محمد (بی تا)، المستدرک علی الصحیحین، تحقیق: یوسف مرعشلی، بیجا: بی نا.
حیدری، اکرم/رستگار، پرویز (1397ش)، «تأثیر حکومتها و عقاید عامه مردم بر شکلگیری تدلیس در حدیث»، مطالعات قرآن و حدیث، سال یازدهم، شمارۀ دوم، پیاپی 22، ص 93-110.
خویی، ابوالقاسم (1413ق)، معجم الرجال الحدیث، قم: دار العلم..
دولابی، محمدبناحمد (1407ق)، الذریة الطاهرة النبویة، کویت: دارالسلفیة.
ذهبی، شمسالدین (1413ق)، سیر أعلام النبلاء، تحقیق: حسین الأسد، بیروت: مؤسسةالرسالة.
راون، وین (1391ش)، «سیره و قرآن»، آینه پژوهش،ترجمه: نصرت نیلساز، سال23، شمارۀ 2، ص5-21.
سالاریه، صفورا (1398)، «بررسی و نقد گزارشهای بدء الوحی با تأکید بر نقش حضرت خدیجه»، تاریخ اسلام در آینه پژوهش، سال 16، شمارۀ 1.
سیوطی، جلالالدین (1416ق)، الاتقان فی علوم القرآن، بیروت: دارالفکر.
شاهپسند، الهه؛ حسینزاده جعفری، فاطمه (1400ش)، «تاریخگذاری اخبار نهی از بنای مسجد بر قبور»، مطالعات قرآن و حدیث،شمارۀ اول، سال پانزدهم، پیاپی 29، ص137-167.
شیری، مرجان؛ نیلساز، نصرت (1399ش)، «واکاوی قواعد مشترک در شیوههای نقد حدیث مسلمانان و روشهای تاریخگذاری روایات خاورشناسان»، مطالعات تاریخی قرآن و حدیث، شمارۀ67، سال 26.
طالب، مهدی (1369ش)، چگونگی انجام مطالعات اجتماعی، تهران: انتشارات امیرکبیر.
طبرى آملى، محمدبنجریر (1415ق)، المسترشد، قم: کوشانپور.
طبری، محمدبنجریر (بی تا)، تاریخ، بیروت: مؤسسةالأعلمیللمطبوعات.
عابدینی، ناصر (1391)، «ارزیابی سندی و متنی روایات آغاز نزول وحی»، حسنا، سال 4، شمارۀ 13.
عاملی نباطی، علی (1384ق)، الصراط المستقیم، نجف: المکتبةالحیدریة.
عاملی، جعفرمرتضی (1385ش)، الصحیح من سیرة النبی الأعظم (ص)، قم: دارالحدیث.
عسکری، مرتضی (1414ق)، أحادیث أم المؤمنین عائشة، بیروت: دار صادر.
کورانی، علی(1430ق)، جواهر التاریخ، قم: نشر وفا.
کیوی، ریمون؛ کامپنهود، لوکوان (1373ش)، روش تحقیق در علوم اجتماعی، ترجمه: عبدالحسین نیکگهر، تهران: فرهنگ معاصر.
مزّی، جمالالدین (1406ق)، تهذیب الکمال، تحقیق: بشارعواد معروف، بیروت: مؤسسةالرسالة.
مسعودی، علیبنحسین (1404ق)، مروج الذهب و معادن الجوهر، قم: دارالهجرة.
مقریزی، احمد (1420)، إمتاع الأسماع، بیروت: دارالکتبالعلمیة.
موتسکی، هارالد (1390)، «حدیث پژوهی در غرب: مقدمهای در باب خاستگاه و تطور حدیث»، حدیث اسلامی خاستگاه و سیر تطور، بهکوشش: مرتضی کریمینیا، قم: دارالحدیث.
موتسکی، هارالد (1394-الف)، «ارزیابی تاریخگذاری احادیث»، تاریخگذاری حدیث؛ روشها و نمونهها، بهکوشش علی آقایی، تهران: حکمت.
موتسکی، هارالد (1394-ب)، «مطالعات حدیثی بهکجا میرود؟»، تاریخگذاری حدیث؛ روشها و نمونهها، بهکوشش علی آقایی، تهران: حکمت.
نصربنمزاحم (1382ق)، وقعة الصفین، مصر: مؤسسةالعربیةالحدیثة.
نوری، حسین (1408ق)، مستدرک الوسائل، بیروت: مؤسسةآلالبیت(ع) لإحیاءالتراث.
هولستی، اُل-آر (1373ش)، تحلیل محتوا در علوم اجتماعی و انسانی، ترجمه: سالارزاده، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
Motzki, Harald, (2001), ”The Collection of the Quran:A Reconsideration of Western Views in Light of Recent Methodologocal Development”, Der Islam. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 565 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 325 |