اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 527 |
| تعداد مقالات | 4,573 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,733,797 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,474,061 |
تأملی بر پذیرش یا عدم پذیرش قصاص مادر در قتل فرزند در ساحت آموزه‌های فقهی | ||
| فقه و حقوق خانواده | ||
| مقاله 10، دوره 27، شماره 76، خرداد 1401، صفحه 245-262 اصل مقاله (297.67 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- ترویجی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/flj.2022.242560.1767 | ||
| نویسندگان | ||
| سیدعلیرضا امین* 1؛ اشکان نعیمی2 | ||
| 1طلبة سطح سه حوزة علمیة قم؛ دانش‌آموختة کارشناسی‌ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی. دانشگاه علامه طباطبایی(ره). تهران. ایران. | ||
| 2استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی. دانشگاه علامه طباطبایی(ره). تهران. ایران | ||
| چکیده | ||
| قاتل عمد طبق اصل اولی، محکوم به قصاص است؛ اما در شریعت اسلام، حکم قصاص متوقف بر شرایطی است که محقق نشدن آنها به‌منزلة استثنا از این اصل اولی است. یکی از مستثنیات این اصل کلی، فرضی است که قاتل، پدر مقتول باشد. فقها نسبت به حکم عدم قصاص در فرض قتل فرزند توسط پدر، متفق‌القول هستند؛ اما این مسئله که آیا حکم عدم قصاص مختص به پدر و جد پدری است یا مادر را نیز مشتمل می‌شود، محل اختلاف است. مشهور امامیه قائل به تمایز حکم پدر و مادرند. ظهور مادة 301 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 که به پیروی از نظر مشهور، ابوت قاتل را مانع از ترتب حکم قصاص می‌داند، این است که مادر در برابر قتل فرزندش قصاص می‌شود؛ اما در مقابل، ابن جنید و مذاهب فقهی اهل سنت غیر از مالکیه، افزون بر پدر، حکم عدم قصاص را نسبت به مادر نیز جاری می‌دانند. این نوشتار با روش توصیفی ـ تحلیلی، درصدد اثبات استحکام نظریة مقابل مشهور است که بر اساس آن، مادر همانند پدر از استثناشدگان حکم عدم قصاص محسوب می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قصاص؛ قتل عمد فرزند توسط مادر؛ استثنای پدر از قصاص؛ الحاق مادر به پدر | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Reflecting on Admission or Rejection of Mother's Rtribution for Killing her child Based on Jurisprudential Teachings | ||
| نویسندگان [English] | ||
| sayed alireza amin1؛ ashkan naeimi2 | ||
| 1Student level 3 of the seminary of Qom. Graduated from Master's degree in jurisprudence and fundamental of Islamic law, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran | ||
| 2Assisstant professor of department of Jurisprudence and fundamental of Islamic law in Allameh Tabataba`I University,Tehran,Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| According to the first principle, intentional murderer is sentenced to retribution but in Islamic Sharia, the ruling of retribution depends on certain conditions so that the non-fulfillment of which is regarded as exception of this matter. One of these exceptions is the case that the murderer is the victim’s father. The religious experts have consensus regarding the ruling of non- retribution when the victim’s father is the supposed murderer, but the issue of whether the ruling of non- retribution is specific to the father and paternal ancestor or such exception covers the mother’s side or not is a matter of dispute. The Imamiah Jurists make a distinction between retribution of murderous father and murderous mother. Article 301 of the Islamic Penal Code (approved in 2013) followed the same popular opinion and excluded the victom's murderous father from retribution decree while the murderous mother is sentenced to retribution in the same case. In contrast, Ibn Joneid and Sunni schools of jurisprudence other than Māleki, consider the rule of non- retribution to the murderous mother as well as the murderous father. This article with descriptive and analytical method, aims to prove the theory that the murderous mother like the murderous father is similarly exception from the non-retribution decree. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| retribution, intentional murder by mother, exception of father from retribution, attaching murderous mother to father in non-retribution decree | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
ابن قدامه، عبدالله بن احمد (1416 ق). المغنی مع الشرح الکبیر. تحقیق محمد شرف‌الدین خطّاب و همکاران. قاهره: دار الحدیث.
ابن مرتضی، احمد بن یحیی (1368 ق). البحر الزخار الجامع لمذاهب علماء الامصار. مصر: مکتبه الخانجی.
ابن منذر، ابراهیم (۱۴۲۵ ق). الاشراف علی مذاهب اهل العلم. بیروت: مکتبه الثقافه.
اسحاقی، محمد (۱۳۸۰). مجازات پدر و مادر در جرم کشتن فرزند. تهران: سفیر صبح.
اسکافی، ابن جنید (1416 ق). مجموعه فتاوی ابن جنید. قم: دفتر انتشارات اسلامی، چاپ چهارم.
اصفهانى (فاضل هندى)، محمد بن حسن (1416 ق). کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
بهوتی حنبلی، منصور بن یونس (۱۴۱۸ ق). کشف القناع عن متن الاقناع. بیروت: دار الکتب العلمیه.
جبعی عاملی (شهید ثانی)، زین‌الدین بن علی (1410 ق). الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه. قم: کتابفروشی داوری.
جزیری، عبدالرحمن بن محمد عوض (۱۴۱۱ ق). الفقه علی المذاهب الاربعه. بیروت: دار الفکر.
حر عاملی، محمد بن حسن (1409 ق). وسایل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه. قم: مؤسسة آل‌البیت علیهم‌السلام.
حسینی، میرعبدالفتاح (1417 ق). العناوین الفقهیه. قم: نشر اسلامی، چاپ دوم.
حلبی، ابوصلاح تقی‌الدین (1403 ق). الکافی فی الفقه. اصفهان: کتابخانة امیرالمومنین(ع).
حلی (علامه)، حسن بن یوسف (1413 ق). مختلف الشیعه. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
حلی (محقق)، جعفر بن حسن (1408 ق). شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام. قم: مؤسسة اسماعیلیان.
خویی، سید ابوالقاسم (1413 ق). مبانی تکمله المنهاج. قم: مؤسسة احیای آثار امام خویی.
راغب اصفهانى، حسین بن محمد (1412 ق). مفردات ألفاظ القرآن. لبنان: دار العلم.
زحیلی، وهبه (۱۴۱۳ ق). الفقه المالکی المیسر. بیروت: دار الکلم الطیب، چاپ دوم.
شیرازی، ابواسحاق ابراهیم بن علی (۱۴۱۲ ق). المهذب فی فقه الامام الشافعی. تحقیق محمد زحیلی. بیروت: دار الکتب العلمیه.
طوسی، محمد بن حسن (1407 ق، الف). تهذیب الاحکام. تهران: دار الکتب الاسلامیه.
ـــــــــــــــ (1407 ق، ب). الخلاف. قم: مؤسسة نشر اسلامی.
ـــــــــــــــ (1387 ق). المبسوط فی فقه الامامیه. تهران: مکتبه المرتضویه الاحیاء الآثار الجعفریه، چاپ سوم.
کاسانی حنفی، علاءالدین ابوبکر بن مسعود (۱۴۰۶ ق). بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع. بیروت: دار الکتب العلمیه، چاپ دوم.
کلینی، محمد بن یعقوب (1407 ق). کافی. تهران: دار الکتب الاسلامیه.
مرعشی نجفی، سید شهاب‌الدین (1415 ق). القصاص على ضوء القرآن و السنه. قم: انتشارات کتابخانة آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی.
مروارید، علی‌اصغر (1410 ق). سلسله الینابیع الفقهیه. بیروت: دار التراث.
مظفر، محمدرضا )1415 ق). اصول الفقه. قم: مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ دوم.
مکارم شیرازی، ناصر (1428 ق). انوار الاصول. قم: مدرسه الامام علی بن ابی طالب(ع)، چاپ دوم.
نجفی، محمدحسن (1404 ق). جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام. قم: دار الکتب الاسلامیه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 564 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 528 |
||
