اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 18 |
| تعداد شماره‌ها | 392 |
| تعداد مقالات | 3,275 |
| تعداد مشاهده مقاله | 6,873,674 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,105,181 |
تبیین ابن‌سینا از استنباط آراء محموده | ||
| حکمت سینوی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 مرداد 1401 | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/ap.2022.242518.1576 | ||
| نویسندگان | ||
مجید شمس آبادی حسینی  1؛ محمد سعیدی مهر2
| ||
| 1گروه فلسفه و حکمت، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، تهران | ||
| 2دانشیار گروه فلسفه وحکمت دانشگاه تربیت مدرس | ||
| چکیده | ||
| از جمله مباحثی که به‌اختصار در آثار ابن‌سینا ذکر شده‌اند، آراء محموده و روش استنباط آنهاست. از دید ابن‌سینا عقل به‌تنهایی نمی‌تواند به آراء محموده دست یابد. بلکه مؤلفه‌های دیگری از جمله؛ آرای نظری، شهرت، استقراء، تجربه و مصلحت، ایفای نقش می‌کنند. اما روش استنباط آراء محموده از این مؤلفه‌های مختلف محل بحث است. افزون بر این، آراء محموده زیرمجموعة مشهورات جای می‌گیرند و بیان ابن‌سینا دربارة حجت‌آوری بر این آراء و از سویی دیگر، برهان‌ناپذیری مشهورات ناسازگار به نظر می‌رسد. اما با نگاهی تحلیلی به مباحث ابن‌سینا در بخش مشهورات منطق و کارکردهای عقل عملی و بررسی نگاهش به اخلاق، می‌توان تبیینی نو در این باره ارائه داد که سازگاری مؤلفه‌های یادشده و سازگاری دیدگاهش در این خصوص را روشن سازد. این تبیین از این نکتة فلسفی در آثار ابن‌سینا سرچشمه می‌گیرد که اساسًا حجت و مقدماتش که در استنباط آراء محموده مطرح می‌شود با برهان و مقدماتش که در فلسفة نظری و منطق کلاسیک وجود دارد، متفاوت است. آنجا که ابن‌سینا از حجت‌آوری بر آراء محموده سخن می‌گوید مقصودش اقامة برهان بر آن‌ها نیست که با برهان‌ناپذیری مشهورات و آراء محموده ناسازگار باشد. بلکه حجت می‌تواند أعمّ از قیاس و استقراء باشد که برخی از آراء محموده بر پایة مواردی که استقراء شده‌اند نتیجه گرفته می‌شوند و برخی هم با قیاس. قیاس هم می‌تواند مقدماتی مختلف داشته باشد؛ از اوّلی و کلّی گرفته تا تجربی، مشهور یا جزئی. اموری همچون آداب، انفعالات نفسانی و مصلحت‌های انسانی نیز ذیل این مقدمات می‌گنجند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| استنباط در اخلاق؛ مشهورات؛ عقل عملی؛ آراء محموده؛ حکمت عملی؛ ابن‌سینا | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Ibn Sina on the inferring "Approved opinions" | ||
| نویسندگان [English] | ||
| majid shamsabadi hosseini1؛ Mohammad Saeedimehr2 | ||
| 1Department of Philosophy and Wisdom, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran | ||
| 2Professor, Department of Philosophy and Wisdom, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| "Approved opinions" and the method of inferring them are one of the topics that that have been briefly discussed in Ibn Sina's works. In Ibn Sina's view, the intellect alone cannot infer "Approved opinions". But also other components such as; Theoretical opinions, approving, induction, experience and expediency play a role. But the method of inferring "Approved opinions" from these various components is debatable. In addition, "Approved opinions" fall under the category of conventional premises, and Ibn Sina's statement about the justification of these opinions, and on the other hand, the unprovenness of conventional premises, seems inconsistent. But by taking an analytical look at Ibn Sina's discussions in the section on the conventional premises in logic and the functions of practical reason and examining his view of ethics, a new explanation can be provided that clarifies the compatibility of the mentioned components and the compatibility of his view in this regard. This explanation stems from this philosophical point in Ibn Sina's works, which is fundamentally different from its argument and premise in inferring "Approved opinions" from its argument and premise found in classical theoretical philosophy and logic. Where Ibn Sina speaks of arguing against "Approved opinions", he does not mean to present an argument against them that is incompatible with the unprovenness of "Approved opinions" and conventional premises. Rather, the argument can be based on deduction and induction, in which some of "Approved opinions" are inferred from the cases that have been induced, and some by deduction. Deduction can also have different premises; From the first and the whole to the experimental, famous or partial. Matters such as etiquette, sensual passions, and human interests are also included in these preliminaries. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Inference in ethics, Generally accepted premisses, Practical intellect, Approved opinions, Practical wisdom, Avicenna | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5 |
||
