اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 477 |
| تعداد مقالات | 4,073 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,296,649 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,348,109 |
گونه‌شناسی تصحیفات لفظی و معنوی (مطالعه موردی تهذیب الاحکام شیخ طوسی) | ||
| مطالعات قرآن و حدیث | ||
| مقاله 9، دوره 16، شماره 1 - شماره پیاپی 31، مهر 1401، صفحه 217-244 اصل مقاله (713.43 K) | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/qhs.2022.243646.3674 | ||
| نویسندگان | ||
| زهرا سرخوشی1؛ محمدعلی ربی پور* 2؛ علیرضا رادبین3؛ راضیه شیرینی4 | ||
| 1دانشجوی دکترای علوم قرآن و حدیث، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه، ارومیه، ایران. | ||
| 2استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده علوم انسانی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران | ||
| 3استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران. | ||
| 4استادیار گروه علوم قران و حدیث، واحد سلماس، دانشگاه آزاد اسلامی، سلماس، ایران. | ||
| چکیده | ||
| مجموعه‌های حدیثی، گنجینه‌های ارزشمند منابع معرفتی اندیشه اسلامی هستند، اما استفاده از این گنجینه‌های گران‌سنگ نیازمند بهره‌مندی از تخصص‌های لازم و طی مقدماتی است که یکی از آنها شناسایی آسیب‌های ثبت و ضبط احادیث است تا حدیث پژوه بتواند نسبت به زدودن پیامدهای نامطلوب آن در حوزه فهم حدیث اقدام نماید. وقوع «تصحیف» در این کتب به معنای تغییر یافتن غیرعمدی بخشی از حدیث به کلمه یا عبارت دیگر، یکی از آفت‌های راه‌یافته در احادیث است که تشخیص و اصلاح آن، پژوهش‌های مستقلی را می‌طلبد. در این نوشتار تلاش شده با روش توصیفی ـ تحلیلی و مطالعه کتابخانه‌ای، ابتدا چیستی تصحیف و گونه‌های آن بیان شده و سپس با مطالعه موردی کتاب تهذیب الاحکام شیخ طوسی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین کتب اربعه حدیثی شیعه، برخی از مصادیق وقوع تصحیف در این کتاب ارزشمند را شناسایی نموده و متن صحیح را پس از پی‌جویی در دیگر منابع حدیثی، معرفی نمائیم. یافته‌های تحقیق بیانگر آن است که دو گونه تصحیف لفظی و معنوی در این کتاب رخ داده که هر کدام انواع و مصادیق مختلفی دارد. لازم به ذکر است که ذکر مثال‌های متعدد از این پدیده، صرفاً جهت رفع ابهام از حدیث بوده و به هیچ عنوان ارزش والای کتاب تهذیب الاحکام و مرجعیّت علمی شیخ طوسی را خدشه‌دار نمی‌کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فقه الحدیث؛ آسیب‌شناسی حدیث؛ تصحیف؛ شیخ طوسی؛ تهذیب الاحکام. | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Typology of Literal and Semantic Miswriting (Case study in Tahzib al-Ahkam by Sheikh Tusi) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Zahra Sarkhoshi1؛ Mohammad Ali Rabbipour2؛ Alireza Radbin3؛ Razieh Shirini4 | ||
| 1PhD student of Quran and Hadith Sciences, Faculty of Humanities, Urmia Branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran. | ||
| 2Assistant Professor, Department of Quranic and Hadith Sciences, Faculty of Humanities, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran | ||
| 3Assistant Professor, Department of Quranic and Hadith Sciences, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran. | ||
| 4Assistant Professor, Department of Quranic and Hadith Sciences, Selmas Branch, Islamic Azad University, Selmas, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Hadith collections are valuable treasures of knowledge sources of Islamic thought, but the use of these treasures requires the benefit of necessary expertise. One of these specializations is to identify the harms of recording and writing hadiths so that the hadith researcher can take action to eliminate its undesirable consequences in the field of understanding hadiths. The occurrence of "tashif" in this book means the unintentional change of a part of the hadith to another word or phrase. It is one of the plagues found in the hadiths, which requires independent research to identify and correct it. In this article, an attempt has been made with the descriptive-analytical method and library study, firstly, what is Tashif and its types are stated, and then, with a case study of Sheikh Tusi's Tahzib al-Ahkam book, as one of the most important Shia hadith books, some examples of Tashif occurrence in We have identified this valuable book and introduced the correct text after searching in other hadith sources. The findings of the research show that two types of verbal and semantic spellings have occurred in this book, each of which has different types and examples. It should be noted that the mention of numerous examples of this phenomenon is only to clear the ambiguity of the hadith and in no way destroys and weakens the high value of the book Tahzib al-Ahkam and the scientific value of Sheikh Tusi. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Hadith Jurisprudence, Hadith Pathology, Miswriting, Sheikh Tusi, Tahzib al-Ahkam | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
آخوند خراسانی، محمدکاظم (بی‌تا)، کفایة الاصول، تهران: کتابفروشی اسلامیه.
آقابزرگ طهرانی، (1360ش)، الذّریعه الی تصانیف الشّیعه، تهران: المکتبه الإسلامیه.
آمدی، عبدالواحد (1384ق)، غررالحکم و درر الکلم، قم: موسسه امام عصر.
ابن ابی الحدید، عبدالحمید (بی‌تا)، شرح نهج البلاغه؛ قم: مؤسسه اسماعیلیان.
ابن ابی شیبه (1409ق)، المنصف، بیروت: دارالتاج.
ابن اثیر جزری، علی بن ابی الکرم (1364ش)، النهایه فی غریب الحدیث، قم: مؤسسه إسماعیلیان.
ابن الصلاح، عثمان بن عبدالرحمن (1404ق)، علوم الحدیث، تحقیق: نورالدین عتر، دمشق: دارالفکر.
ابن بابویه، محمد بن علی (1361ش)، معانی الاخبار؛ قم: انتشارات اسلامی جامعه مدرسین.
ابن بابویه، محمد بن علی (1367ش)، من لا یحضره الفقیه؛ تهران: نشر صدوق.
ابن بابویه، محمد بن علی (1378ق)، عیون اخبار الرضا(ع)، تهران: نشر جهان.
ابن بابویه، محمد بن علی (1385ق)، علل الشرائع، نجف: مکتبه الحیدریه .
ابن بطریق، یحیى بن حسن (1407ق)، عمدة عیون صحاح الأخبار فی مناقب إمام الأبرار، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
ابن شهرآشوب، محمد بن علی (1379ق)، مناقب آل أبی طالب(ع)، قم: مؤسسه انتشارات علامه.
ابن فارس، محمد بن علی (بی‌تا)، مقاییس اللغه، بیروت: دارالجلیل.
ابن کثیر، عبدالله (1408ق)، البدایه و النهایه، بیروت: دار إحیا التراث العربی.
ابن منظور، محمد بن مکرم (1410ق)، لسان العرب، بیروت: دار صادر.
استرآبادی، محمد جعفر (1378ش)، میراث حدیث شیعه؛ دفتر دوم، قم: دارالحدیث.
امین، سید محسن (1420ق)، أعیان الشّیعه، بیروت: دارالتّعارف.
بحرانی، سید هاشم (1415ق)، البرهان فی تفسیر القرآن، تهران: مؤسسه بعثت.
برقی، احمد بن محمد (1383ق)، رجال البرقی، تهران: دانشگاه تهران.
بروجردی، سید حسین (1410ق)، جامع احادیث الشیعه، قم: تفکر.
پاکتچی، احمد (1392ش)، فقه الحدیث با تاکید بر مسائل لفظ، تهران: انتشارات امام صادق(ع).
پاکتچی، احمد (1395ش)، مباحثی در علل الحدیث به ضمیمه بازشناسی متن مصباح الشریعه، تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
حرانی، ابن شعبه (1404ق)، تحف العقول عن آل الرسول علیه السلام، قم: شرکت ایران.
حرعاملی، محمدبن حسن (1409ق)، وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، تهران: مکتبه الاسلامیه.
حلی، یحیی بن سعید (1386ق)، نزهة الناظر، به کوشش: احمد حسینی و نورالدین واعظی، نجف: دارالعلم.
خویی، ابوالقاسم (بی‌تا)، معجم رجال الحدیث، بیروت: دارالزهراء.
دلبری، سیدعلی (1386ش)، مبانی رفع تعارض اخبار، مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی.
دلبری، سیدعلی (1391ش)، آسیب‌شناسی فهم حدیث، مشهد: دانشگاه علوم رضوی.
سبحانی، جعفر (1384ش)، اصول الحدیث و احکامه فی علم الدرایة، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
سیوطی، جلال الدین (1401ق)، الجامع الصغیر، بیروت: دار الفکر.
شهید ثانی، زین الدین بن علی (1413ق)، الرعایه فی علم الدرایه، قم: مکتبة المرعشی النجفی.
صبحی صالح، (1959م)، علوم الحدیث و مصطلحه، بیروت: دار العلم.
صدر، سیدحسن (بی تا)، نهایة الدرایه، قم: نشر المشعر.
طبرسی، حسن بن فضل (1370ش)، مکارم الاخلاق، قم: شریف رضی.
طوسی، محمد بن حسن (1390ق)، الاستبصار فیما اختلف فیه من الاخبار، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
طوسی، محمد بن حسن (1407ق)، تهذیب الاحکام، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
فراهیدی، خلیل بن احمد، (1405ق)، العین، قم: انتشارات هجرت.
فیض کاشانی، محمدمحسن (1406ق)، الوافی، تصحیح ضیاءالدین حسینی، اصفهان: کتابخانه امیرالمومنین(ع).
کلینی، محمدبن یعقوب (1363ش)، الکافی، تهران: دارالکتب الإسلامیه.
متقی هندی، علی (1405 ق)، کنز العمال، بیروت: مؤسسة الرسالة.
مجلسی، محمدباقر (1403ق)، بحار الأنوار الجامعه لدرر اخبار الأئمه الأطهار، بیروت: مؤسسه الوفاء.
مجلسی، محمدباقر (1404ق)، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، تهران: دارالکتب الإسلامیه.
مجلسی، محمدتقی (1406ق)، روضة المتقین فی شرح من لایحضره الفقیه، تصحیح: سیدحسین موسوی کرمانی، قم: کوشانبور.
محدث نوری، محمدحسین (1318ق)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسایل، تهران: دارالخلافه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 78 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 83 |
||