اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 479 |
| تعداد مقالات | 4,086 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,304,377 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,353,423 |
معناشناسی و ارزیابی ترجمه واژه عقل در قرآن کریم | ||
| مطالعات قرآن و حدیث | ||
| مقاله 11، دوره 16، شماره 1 - شماره پیاپی 31، مهر 1401، صفحه 277-303 اصل مقاله (979.4 K) | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/qhs.2022.240927.3302 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد امیری1؛ مسعود فکری* 2 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| 2دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه تهران، تهران، ایران ایران. | ||
| چکیده | ||
| معناشناسی واژگان قرآن کریم و انتخاب معادلِ دارای قرابت معنایی با واژه مورد نظر در زبان مقصد(در اینجا فارسی و انگلیسی) بر اساس معنا، لازمه ترجمه دقیق این متن آسمانی است. در بین واژگان بکار رفته در قرآن کریم، واژه عقل یک واژه کلیدی است که تنها در سیاق مدح و تکریم استعمال شده و در مفهوم مخالف مثل عبارت لایعقلون، منطوق آیه نکوهش است که نتیجه آن مدح عقل است. از این رو کشف دلالت آن با هدفِ ارزیابی معادل‌گزینی در ترجمه، دارای اهمیت است. عقل واژه‌ای عربی است که در زبان فارسی به صورت یک وام‌واژه(دخیل) استفاده می‌شود و در ترجمههای فارسی نیز یا به همان شکل و صورت برگردان شده و یا از واژه‌‌هایی نظیر اندیشه و خِرد به عنوان معادل برای آن استفاده شده است؛ اما عقل در استعمال قرآنی، ناظر به بُعد عملی بوده و معنای مرکزی عقل در قرآن کریم، حبس و امساک است هرچند بسیاری از ترجمههای فارسی و انگلیسی قرآن از معادل‌هایی نظیر خردورزی و اندیشیدن و reason، studied، comprehend، understood استفاده کرده‌اند، در حالی که همین معادل‌ها را برای واژگان دیگری که اختلاف دلالتشان با واژه عقل روشن است مثل تَعۡلَمُونَ، تَذَکَّرُونَ، تَفۡقَهُونَ، ٱلۡحِکۡمَةَ، ذُو مِرَّة، سُلۡطن مُبِین نیز برگزیده‌اند که از دقت و ظرافت معناشناختی لازم برخوردار نیست. این تحقیق بر اساس روش توصیفی-تحلیلی و همچنین تحلیلی-انتقادی با توجه به قابلیت دربرگیری ابعاد نظری مسأله و نقد و تطبیق برخی ترجمه‌ها صورت گرفته تا ارزیابی دقیق‌تری از برگردان این واژه، متناسب با دلالت قرآنی آن به دست دهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| معناشناسی عقل؛ معادل‌یابی عقل؛ ترجمه قرآن؛ دلالت عقل. | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Semantics and Assessment of the Translation of the Word “AGHL” in The Hplly Quran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Amiri1؛ Masoud Fekri2 | ||
| 1PhD student in Arabic Translation Studies, University of Tehran, Tehran, Iran. | ||
| 2Associate Professor, Arabic Language and Literature Department, University of Tehran, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The discovery of the meaning of the word of the Holy Qur'an, translating and evaluating the translation of the single word of this text as its fundamental units, has always been a challenge for researchers in the field of translation studies and translators of the Holy Qur'an. The semantics knowledge which is responsible for the scientific study of meaning can help the translators for this issue. The semantics of the Qur'anic vocabulary and the selection of related equivalent semantic in the target language (here Farsi and English) and is necessary to translate this holy text based on meaning. The word AGHL is a key word in the Qur'anic text, which is only used in the way of Praise and homage and hence the discovery of its meaning with the aim of assessing the process of choosing an equivalent in translation is very important. And AGHL is also an Arabic word that is used in Persian as a borrower (involved). Hence, in Persian translations, it has been used either in the same form, returned or words such as thought and AGHL have been used as equivalent to it; But AGHL in Qur'anic usage refers to the practical dimension and the central sense of AGHL, meaning imprisonment and emulsion Although many Persian and English translations of the Qur'an have used Equivalents such as wisdom and thinking (Reason, studied, comprehend, understood) While the same equivalents for other vocabulary which have clear meaning difference with the word AGHL such as (عۡلَمُونَ، تَذَکَّرُونَ، تَفۡقَهُونَ، ٱلۡحِکۡمَةَ، ذُو مِرَّة، سُلۡطَٰن مُّبِین) are also chosen Which do not have the necessary semantic precision and elegance. This research is based on a descriptive method with regard to the ability to include the theoretical dimensions of the problem and an analytical method for comparative issues to obtain a more accurate assessment of this term, proportional to its Quranic implication. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Translation of the Quran, Semantics, Intellect, Finding Equivalents, Implication. | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
آذرنوش، آذرتاش (1379ش)، فرهنگ معاصر عربی - فارسی، تهران: نشر نی.
آذرنوش، آذرتاش (1394ش)، ترجمه قرآن: مبانی نظری و سیر تاریخی، تهران: کتاب مرجع.
ابن فارس، احمد (1399ش)، معجم مقاییس اللغة، بیروت: دار الفکر.
ابن منظور، جمال الدین محمد بن مکرم (1994م)، لسان العرب، بیروت: دار صادر.
انیس، ابراهیم (1425ق)، المعجم الوسیط، قاهره: مجمع اللغة العربیة.
ایزوتسو، توشیهیکو (۱۳۹۸ش)، خدا و انسان در قرآن، ترجمه: احمد آرام، تهران: شرکت سهامی انتشار.
باباپور گل افشانی، محمدمهدی؛ قدیر، اسفندیار، (1392ش)، «معناشناسی واژگان عقل و تفکر در ارتباط با مفهوم فطرت در قرآن»، آینه معرفت، صص 75-98.
پاکتچی، احمد (1397ش)، ترجمه شناسی قرآن کریم رویکرد نظری و کاربردی، تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
جرجانی، علی بن محمد السید (2004م)، معجم التعریفات، قاهره: دار الفضیلة.
الجوز، محمد علی (1980م)، مفهوم العقل والقلب فی القرآن و السنة، بیروت: دار العلم للملایین.
رازی، محمد بن ابی بکر (1986م)، مختار الصحاح، بیروت: مکتبة لبنان.
زرقانی، محمدعبدالعظیم (1412ق)، مناهل العرفان فی‌علوم القرآن، بیروت : دار احیاء الکتب العربیة.
زمرد، ف. (2009م). مفاهیم ومصطلحات - مفهوم العقل فی القرآن الکریم، از: https://www.maghress.com/almithaq/2252
سجادی، سید ابوالفضل؛ فرجی، مطهره (1392ش)، «معناشناسی و استعمال واژگان عقل، فهم، علم و فکر در قرآن کریم»، فصلنامه حسنا، صص11-28.
شمس الائمه سرخسی، محمدبن احمد (1406ق)، کتاب المبسوط، بیروت: دار المعرفة.
شیرازی، ابراهیم بن علی (1379ش)، المهذب فی فقه الامام الشافعی، بیروت: دار الکتب العلمیة.
صدقی الانق، محمد (1388ش)، ایمان و عقل و ارتباط آن دو از دیدگاه قرآن و حدیث، تهران: دانشکده اصول الدین.
صفوی، کورش (1382ش)، معنی شناسی کاربردی، تهران: همشهری.
صفوی، کورش (1399ش)، درآمدی بر معنی شناسی، تهران: سوره مهر.
طباطبایی، سید محمد حسین (1378ش)، الـمیزان فی تفسیر القرآن، فارسی، ترجمه: محمد باقر موسوی، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه.
طوسی، محمدبن حسن (1378ش)، کتاب الخلاف، قم: موسسه النشر الاسلامی.
عبدالباقی، محمد فؤاد (1936م)، المعجم المفهرس لالفاظ القرآن الکریم، لیدن: مکتبة بریل.
عبدالرزاق، ل. (2001م). فکر وفن، از: https://www.albayan.ae/five-senses/2001-11-23-1.1129765
العزب، محمود (1427ق)، اشکالیات ترجمة معانی القرآن الکریم، قاهره: نهضة مصر.
عسکری، ابو هلال (1390)، فرهنگ واژگان مترادف، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
عسکری، ابو هلال (1412ق)، معجم الفروق اللغویة، قم: مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین.
فخر رازی، محمد (1420ق)، مفاتیح الغیب، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
فیروزآبادی، محمد بن یعقوب (2005 م)، القاموس المحیط، بیروت: مکتبة تحقییق التراث.
قاسمی حامد، مرتضی (1396ش)، عقل و هوی در قرآن کریم و نهج البلاغه، تهران: دانشگاه مذاهب اسلامی، دانشکده علوم قرآن و حدیث.
قربانی زرین، باقر (1394ش)، «واکاوی معناشناختی عقل در زبان عربی و قرآن کریم با تکیه بر آراء شیخ طوسی در التبیان»، پژوهش دینی، صص76-84.
قوجمان، حزقیل (1970م)، قاموس عبری - عربی، بیروت: دار الجیل للطبع والنشر والتوزیع.
کلینی، محمدبن یعقوب (۱۳۷۹ش)، اصول کافی، تهرن: دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی.
لاینز، جورج (1391ش)، درآمدی بر معنی شناسی، تهران: نشر علمی.
مبینى، مینا (1380ش)، «عقل در قرآن»، مجله معرفت، صص 86-94.
محقق کرکی، علی بن حسین (۱۴۱۱ق)، جامع‌المقاصد فی شرح القواعد، قم: موسسه آل البیت(ع) لاحیاء التراث.
مرغینانی، علی بن ابی بکر (1392)، الهدایه شرح بدایه المبتدی، تهران: پیام اندیشه.
مصباح، زهرا (1394ش)، مفهوم عقل در قرآن و حدیث، تهران: دانشگاه پیام نور.
مصطفوی، حسن (1385ش)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: مرکز نشر آثار علامه مصطفوی.
مطهری، مرتضی (1390ش)، مجموعه آثار، تهران: صدرا.
معین، محمد (1386)، فرهنگ معین، تهران: زرین.
Mashkour, M. J (1978), A Comparative Dictionary of Arabic Persian And the Semitic Languages, Tehran. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 167 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 165 |
||