تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 477 |
تعداد مقالات | 4,073 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,299,021 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,349,429 |
قاعده وجود (قاعده فرعیت/استلزام) و نتیجهشدن منطقی در باب دیدگاه ابن سینا | ||
حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 اسفند 1402 | ||
نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/ap.2024.245878.1665 | ||
نویسنده | ||
داود حسینی* | ||
دانشگاه تربیت مدرس | ||
چکیده | ||
قاعده فرعیت/استلزام در سنت فلسفه اسلامی دستکم به دو شکل فهم شده است: ثبوت ب برای الف فرع/مستلزم ثبوت الف است؛ صدق حکم ایجابی الف ب است نتیجه میدهد صدق حکم الف موجود است را. ابن سینا این قاعده را در شکل دوم آن و در مباحث منطق (کتاب العبارة) مورد بحث قرار داده است. این شکل دوم را قاعده وجود مینامم. دلایلی اقامه خواهم کرد که قاعده وجود از نظر ابن سینا یک استنتاج منطقی نیست بلکه یک استلزام متافیزیکی است. برای این منظور تعریفی از نتیجهشدن منطقی از نگاه ابن سینا در چارچوب امروزین منطق تنظیم میکنم و نشان میدهم طبق این تعریف، قاعده وجود یک استنتاج منطقی نیست. پس از آن، نشان میدهم که اگر تفسیر من از ابن سینا صحیح باشد آنگاه صورتبندیهای طیف وسیعی از معاصران از گزارههای محصوره نزد ابن سینا نادرست هستند. نیز نشان میدهم که این تفسیر از ابن سینا چگونه میتواند قواعد مرسومی را که او در منطق بهروشنی پذیرفته است (بهخصوص قاعده عکس نقیض موافق) معتبر تلقی کند. تنها معضل قاعده عکس نقیض موافق است. با استناد به برخی متنهای ابن سینا استدلال میکنم که او قائل به عدم یکنواختی تحلیل گزارههاست. بر این اساس، قاعده عکس نقیض موافق نیز بدون اشکال پذیرفته خواهد شد. | ||
کلیدواژهها | ||
قاعده فرعیت/استلزام؛ قاعده وجود؛ نتیجهشدن منطقی؛ استلزام متافیزیکی؛ قاعده عکس نقیض | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Rule of Existence (Assumption/Entailment) and logical Consequence On Ibn Sīnā's Thesis | ||
نویسندگان [English] | ||
Davood Hosseini | ||
Tarbiat Modares University | ||
چکیده [English] | ||
Abstract: The rule of assumption/entailment has been articulated in Islamic philosophy in two ways: a's being b assumes/entails a's existence; that a is b is true entails that a exists is true. Ibn Sīnā explores this rule in the latter form in logic (Kītāb al-‘ībāra). I call this form the rule of existence. I argue that for Ibn Sīnā's the rule of existence is not a logical rule but a metaphysical entailment. To this end, I first abstract a definition of logical consequence from Ibn Sīnā's considerations on the subject, using contemporary tools of logic. I then show that, according to this definition, the rule of existence is not logical. After that, I argue that based on my interpretation of Ibn Sīnā's thesis, a number of formalizations of Ibn Sīnā's categorical propositions that are popular in contemporary literature, are fundamentally mistaken. Moreover, I show how my interpretation of Ibn Sīnā can accommodate almost all the logical rules that he has already confirmed, namely, the rule of contraposition. The only problem that remains is the rule of contraposition. Based on exegetical considerations, I argue that Ibn Sīnā believes in the non-uniformity of the analysis of propositions. From this, I argue that the rule of contraposition proves to be valid. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
The rule of assumption/entailment, the rule of existence, logical consequence, metaphysical entailment, the rule of contraposition | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 8 |