اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 493 |
| تعداد مقالات | 4,239 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,633,459 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,590,238 |
مقایسۀ میان وجهه‌نظرهای سهروردی و شلنبرگ در باب اختفای الهی | ||
| پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
| مقاله 10، دوره 22، شماره 1 - شماره پیاپی 43، خرداد 1403، صفحه 177-198 اصل مقاله (975.79 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/prr.2024.244439.1828 | ||
| نویسنده | ||
| کاظم هانی* | ||
| دانش‌آموخته دکتری فلسفه، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| یکی از براهین جدید و معروف در انکار خداوند برهان اختفای الهی است. بر مبنای این برهان، که نخستین بار جان شلنبرگ، فیلسوف معاصر کانادایی، آن را طرح کرده است، اختفاء و پنهان بودن خداوند با عاشقِ مطلق بودن او در تضاد است. در پرتو توجه به این تضاد، مدافعان برهان اختفای الهی وجود خداوند را انکار کرده‌اند. شیخ شهاب‌الدین سهروردی با اتخاذ رویکردی نو به مسائل هستی و معرفت، دیدگاهی متفاوت از نظریۀ فوق ارائه کرده است. سهروردی خداوند را نورالانوار می‌نامد. در نظر او، ذات خداوند چیزی جز نوریتش نیست و نور نیز امری ظاهر و آشکار است. بنابراین لازم می‌آید که ذات خداوند نیز ظاهر و آشکار باشد. البته سهروردی نیز به بحث اختفای الهی و نسبت آن با نفس انسانی توجه کرده است. در نگاه سهروردی، اختفای الهی به دلیل عدم توجه انسان به مبدأ عالم (نورالانوار) و غفلت او از وجه وجودی (نورانی) خودش است. اما در نظر شلنبرگ، عامل پنهان بودن و خفای الهی خودِ خداوند است و مسئولیت کمتری متوجه انسان است. این نوشتار با روشی توصیفی-تحلیلی، ضمن مقایسۀ آرای سهروردی و شلنبرگ در باب اختفای الهی، درصدد است این امر را تبیین کند که چگونه ذات خداوند در عین ظهور و آشکارگی می‌تواند مخفی باشد، اما این اختفاء به ذات او برنگردد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شلنبرگ؛ اختفای الهی؛ سهروردی؛ نور؛ نورالانوار؛ نفس؛ آشکارگی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Comparison between Suhrawardi and Schellenberg on Divine Hiddenness | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Kazem Hani | ||
| Ph.D. Graduate in Philosophy, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| One of the new and famous arguments in denying the existence of God is the Divine hiddenness argument. Based on this argument that was first proposed by John Schellenberg, a contemporary Canadian philosopher, God’s hiddenness is in conflict with his attribute of perfectly loving. Considering this conflict, defenders of the hiddenness argument have denied the existence of God. By adopting a new approach to the issues of being and knowledge, Shihab al-Din Suhrawardi (1154–1191) has presented a different point of view. Suhrawardi calls God the Light of all lights. In his opinion, God’s essence is nothing but his light, and light is that which is manifest (Ẓāhir). Therefore, it is necessary that God’s essence be also manifest. Of course, Suhrawardi also has paid attention to the issue of divine hiddenness and its relationship with the human soul. In Suhrawardi's view, divine hiddenness is due to man's lack of attention to the origin of the universe (i.e. the Light of all lights) and his neglect of his own existential (luminous) aspect. Nevertheless, in Schellenberg's view, God itself is the cause of divine hiddenness, and man has less responsibility. While comparing the viewpoints of Suhrawardi and Schellenberg on divine hiddenness, this article, using a descriptive-analytical method, tries to explain how God’s essence can be hidden while it is manifest, but this hiddenness should not return to his essence. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Schellenberg, Divine hiddenness, Suhrawardi, light, Light of all lights, soul, manifestation | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
نهج‌البلاغه.
ابراهیمی دینانی، غلامحسین. 1364. شعاع اندیشه و شهود در فلسفۀ سهروردی. تهران: حکمت.
بدوی، عبدالرحمن. 1383. تاریخ اندیشه‌های کلامی در اسلام: اشاعره-معتزله، ج.1. ترجمۀ حسین صابری. مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی.
امین رضوی، مهدی. 1377. سهروردی و مکتب اشراق. ترجمۀ مجدالدین کیوانی. تهران: نشر مرکز.
سهروردی. شهاب‌الدین یحیی. 1385. المشارع و المطارحات. ترجمه و تحشیۀ سید صدرالدین طاهری. تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
سهروردی، شهاب‌الدین یحیی. 1377. قصه‌های شیخ اشراق. به کوشش جعفر مدرسی صادقی. تهران: مرکز.
سهروردی، شهاب‌الدین یحیی. 1380. مجموعه مصنفات شیخ اشراق، 4 جلد. تصحیح، تحشیه و مقدمۀ هانری کربن، سید حسین نصر، نجفقلی حبیبی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
شیرازی، قطب‌الدین. 1383. شرح حکمه الاشراق. به اهتمام عبدالله نورانی و مهدی محقق. تهران: مؤسسه مطالعات اسلامی.
ضیایی، حسین. 1384. معرفت و اشراق در اندیشۀ سهروردی. ترجمۀ سیما سادات نوربخش. تهران: فرزان روز.
کربن، هانری. 1352. تاریخ فلسفۀ اسلامی. ترجمۀ جواد طباطبایی. تهران: کویر.
مجلسی، محمدباقر. 1403 ق. بحارالانوار: الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار. بیروت: مؤسسه الوفاء.
محمدپور، سکینه، و امیرعباس علیزمانی. 1397. «شلنبرگ، هیک و سوئین‌برن در مواجهۀ با مسئلۀ خفای الهی». فلسفه دین، 15(2): 341-364.
نصر، سید حسین. 1386. تاریخ فلسفۀ اسلامی. ترجمۀ جمعی از استادان. ج.2. تهران: حکمت.
یزدان‌پناه، سید یدالله. 1389. حکمت اشراق. ج.1. تهران: سمت.
Drange, Theodore. 1998. Nonbelief and Evil: Two Arguments for the Nonexistence of God. University of Michigan. Nietzsche, Friedrich. 1997. Daybreak: Thoughts on the Prejudices of Morality. Translated by R. J. Hollingdale: Cambridge University Press. Schellenberg, John. L. 1993. Divine Hiddenness and Human Reason. Ithaca and London: Cornell University Press. Schellenberg, John. L. 2013. Evolutionary Religion. Oxford University Press. Schellenberg, John. L. 2015. The Hiddenness Argument: Philosophy’s New Challenge to Belief in God. Oxford University Press. Schellenberg, John. L. 2019. Progressive Atheism: How Moral Evolution Changes the God Debates. London: Bloomsbury Academic. Schellenberg, John. L. 2021. “Comments for My Colleagues.” Roczniki Filozoficzne, LXIX(3): 231-249. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 268 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 138 |
||