اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 493 |
| تعداد مقالات | 4,239 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,633,460 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,590,238 |
واکاوی مانعیت بدهکاری زوج از بابت مهریه و نفقه از حصول استطاعت برای حج | ||
| فقه و حقوق خانواده | ||
| مقاله 2، دوره 29، شماره 80، اردیبهشت 1403، صفحه 35-53 اصل مقاله (578.38 K) | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/flj.2024.244680.1923 | ||
| نویسنده | ||
| سید محمود هل اتایی* | ||
| استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| حق مطالبة مهریه و نفقه، ازجمله حقوقی است که زوجه برعهدة زوج دارد. نفقه درزمرة دیون زوج است و مهریه نیز در بیشتر مواقع، از حقوق مالی دینی است. گاهی زوج افزون‌بر نفقه و مهریه، دیون دیگری دارد که باید به بستانکاران بپردازد. گذشته از تردیدهایی که دربارة تقدم نفقه و مهریه بر دیگر دیون وجود دارد، باید دید آن دو، چه سرنوشتی جهت استطاعت مالی زوج برای حج ایجاد میکنند؛ زیرا مهمترین شرط وجوب حج، استطاعت مالی است و یکی از موضوعاتی که میتواند تحقق این شرط را با اشکال مواجه سازد، بدهکاری زوج به زوجه ازبابت مهریه و نفقه است. دربارة مانعیت دَین از استطاعت مالی چند فرضیه وجود دارد که عبارت‌اند از: مانعیت دین از حصول استطاعت، عدم مانعیت دین از حصول استطاعت و وجوب حج، تزاحم میان دین و حج و تقدم آنی که سبب ایجادش جلوتر بوده است و تخییر میان ادای دین و انجام فریضه حج. روشی که در این پژوهش اتخاذ شده است، شیوة توصیفی ـ تحلیلی است که نتیجة آن عبارت است ازاینکه مشهور فقیهان امامیه، دَین را مانع از تحقق استطاعت میدانند؛ اما نظریة درست این است که مکلف در انتخاب دین و تشرف به حج آزاد است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| استطاعت؛ تخییر؛ حج؛ دَین؛ مهریه؛ نفقه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analyzing the Hindrance of Husband's Indebtednes due to Dowry and Alimony to Affordability of Ḥajj | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Seyyed Mahmoud Hal Atai | ||
| Assistant Professor in Jurisprudence and Fundamentals of Islamic Law Department, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Among the rights of the wife on her husband is the right to demand dowry and alimony. Alimony is one of the husband's debts, and dowry is a religious financial debt right in most cases. Sometimes, in addition to alimony and dowry, the husband has other debts that must be paid to creditors. Apart from the doubts that exist regarding the priority of alimony and dowry over other debts, it should be consider what fate do they create for the husband's financial ability for Ḥajj, because the most important condition for Ḥajj is financial ability, and one of the issues that can challenge the realization of this condition is the husband's indebtments to his wife due to dowry and alimony. Regarding the hindrance of debt from financial ability, there are several hypotheses, which are: the hindrance of debt, choice and non-hindrance, and if debt is a hindrance, either it should be said that the obligee must fulfill his debt and Ḥajj is not obligatory on him, or that in this conflict should be preceded by the one that caused it earlier. The method adopted in this research is the descriptive-analytical method, the result of which is that although the famous Imamiyyah jurists consider debt as an obstacle to the realization of one's ability, the correct theory is that one is free to choose one's debt and visit Ḥajj. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| debt, Ḥajj, affordability, dowry, alimony, choice | ||
| مراجع | ||
|
ابن‌بابویه، محمد بن علی (1413 ق). من لا یحضره الفقیه. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
ابن‌غضائری، احمد ابى عبدالله (1364). الرجال. قم: دار الحدیث.
انصاری، مرتضی بن محمدامین (1425 ق). کتاب الحج. قم: مجمع الفکر الإسلامی.
بحرانى، یوسف بن احمد (1405 ق). الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة . قم: دفتر انتشارات اسلامی.
تبریزی، جواد (1423 ق). التهذیب فی مناسک العمرة والحج. قم: دار التفسیر.
حر عاملی، محمد بن حسن (1425 ق). اثبات الهداة بالنصوص والمعجزات. بیروت: اعلمی.
حر عاملی، محمد بن حسن (1409 ق). تفصیل وسائل الشیعة إلى تحصیل مسائل الشریعة. قم: مؤسسه آل البیت (علیهم السلام).
حسینی شاهرودی، محمود (1402 ق). کتاب الحج. قم: مؤسسه انصاریان.
حکیم، محسن (1416 ق). مستمسک العروة الوثقی. قم: مؤسسه دار التفسیر.
خمینی، روح‌الله (بیتا). تحریر الوسیلة. قم: مؤسسه مطبوعات دار العلم.
خوئی، ابوالقاسم (1422 ق). مصباح الأصول. قم: مکتبة الداوری.
خوئی، ابوالقاسم (1411 ق). مناسک الحج. قم: چاپخانه مهر.
سبزواری، عبدالأعلی (1413 ق). مهذب الأحکام. قم: مؤسسة المنار.
شهید اول، محمد بن مکی (1417 ق). الدروس الشرعیة. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
صاحب جواهر، محمدحسن بن باقر (1404 ق). جواهر الکلام. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
صفایی، حسین؛ امامی، اسدالله (1390). حقوق خانواده. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
طباطبائى، محمد حسین (1390 ق). المیزان فی تفسیر القرآن. لبنان: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
طوسی، محمد بن حسن (1390 ق). الإستبصار فیما اختلف من الأخبار. تهران: دار الکتب الإسلامیة.
طوسی، محمد بن حسن (1407 ق). تهذیب الأحکام. تهران: دار الکتب الإسلامیة.
طوسی، محمد بن حسن (1373). رجال الطوسی. قم: مؤسسة النشر الإسلامی.
طوسی، محمد بن حسن (1387 ق). المبسوط فی فقه الإمامیة. تهران: المکتبة المرتضویة.
علامه حلّى، حسن بن یوسف (1413 ق). مختلف الشیعة. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
علامه حلّى، حسن بن یوسف (1412 ق). منتهی المطلب. مشهد: مجمع البحوث الإسلامیة.
علامه حلی، حسن بن یوسف (1420 ق). تحریر الأحکام الشرعیة على مذهب الإمامیة. قم: مؤسسه امام صادق (علیه السلام).
فاضل موحدی لنکرانی، محمد (1418 ق). تفصیل الشریعة. بیروت: دار التعارف للمطبوعات.
فاضل هندی، محمد بن حسن (1416 ق). کشف اللثام والإبهام عن قواعد الأحکام. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
کاتوزیان، ناصر (1387). دوره مقدماتی حقوق مدنی: اموال و مالکیت. تهران: نشر میزان.
کلینى، محمد بن یعقوب (1429 ق)، الکافی. قم: دار الحدیث.
مجلسى، محمدباقر بن محمدتقى (1403 ق). بحار الأنوار. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
محقق حلی، جعفر بن حسن (1408 ق). شرائع الإسلام فی مسائل الحلال والحرام. قم: مؤسسه اسماعیلیان.
محقق سبزوارى، محمدباقر بن محمدمؤمن (1423 ق). کفایة الأحکام. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
موسوی عاملی، محمد بن علی (1411 ق). مدارک الأحکام فی شرح عبادات شرائع الإسلام. بیروت: مؤسسه آل البیت (علیهم السلام).
نجاشی، احمد بن علی (1365). رجال النجاشی. قم: مؤسسة النشر الإسلامی.
نراقی، احمد بن محمد مهدی (1415 ق). مستند الشیعة. قم: مؤسسة آل البیت (علیهم السلام).
نوری، حسین بن محمدتقی (1408 ق). مستدرک الوسائل ومستنبط المسائل. قم: مؤسسه آل البیت (علیهم السلام).
یزدی، محمد کاظم بن عبدالعظیم (1409 ق). العروة الوثقى فیما تعم به البلوى. بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 109 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 115 |
||