تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 508 |
تعداد مقالات | 4,389 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,222,523 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,216,057 |
روایت پژوهی پیامدهای تربیتی حضور در اجتماعات مذهبی | ||
علوم تربیتی از دیدگاه اسلام | ||
دوره 11، شماره 23، دی 1402، صفحه 33-66 اصل مقاله (584.78 K) | ||
نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/esi.2024.245601.1720 | ||
نویسندگان | ||
سوسن کشاورز* 1؛ مرجان بدری2؛ اکبر صالحی3 | ||
1دانشیار گروه فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران . | ||
2دانش آموخته کارشناسی ارشد فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. | ||
3دانشیار گروه فلسفۀ تعلیموتربیت دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
هدف از این پژوهش، تحلیل پیامدهای تربیتی حضور در اجتماعات مذهبی بود. این پژوهش از نوع مطالعات کیفی و با استفاده از روش روایتپژوهی انجام شد. جامعۀ پژوهش شامل افرادی بودند که بهصورت مستمر در اجتماعات و هیئتهای مذهبی شرکت میکردند. که به روش نمونهگیری هدفمند تا اشباع نظری دادهها با 15 نفر از این شرکتکنندگان، مصاحبۀ نیمهساختاریافته به عمل آمد. بعداز انجام مصاحبۀ حضوری و ضبط مکالمات، مصاحبهها به متن تبدیل شد؛ سپس دادهها با روش تحلیل مضمون از نوع تشکیل شبکۀ مضامین و با کمک نرمافزار(MAXQDA)، تحلیل شد. بهمنظور اعتباربخشی به دادهها، از روش توافق بین کدگذاران و برای روایی یافتهها از روش بازنگری بهدست متخصصان استفاده شد. تحلیل یافتهها نشاندهندۀ 28 مضمون پایه و 4 مضمون سازماندهنده شامل اخلاق بندگی، اخلاق اجتماعی، اخلاق زیستمحیطی و اخلاق فردی بود. برخی از مضامین پایه نیز شامل تقویت ارتباط با خدا، انجام اعمال عبادی، رعایت حقوق دیگران، تنظیم روابط خانوادگی، مشورت، کار گروهی، حسن خلق، نوع دوستی، توجه به حیوانات، گیاهان و طبیعت، امیدواری، مسئولیتپذیری، صبر و مراقبه بود. همچنین یافتهها نشان داد که حضور افراد بهطورِ مستمر در هیئتها و اجتماعات مذهبی میتواند منجر به تقویت ارتباط با خداوند، اولویت یافتن کسب رضایت الهی، بهبود روابط با اعضای خانواده، خویشاوندان، همسایگان و دیگر افراد جامعه، احترام گذاردن به نظرات دیگران، تقویت روحیۀ مشارکتجویی و مسئولیتپذیری، تکریم و مواجۀ مسئولانه با مخلوقات هستی، عدم دلبستگی به لذایذ دنیوی و افزایش صبر و تحمل در برابر مشکلات گردد. | ||
کلیدواژهها | ||
اجتماعات مذهبی؛ اخلاق اجتماعی؛ اخلاق بندگی؛ پیامدهای تربیتی؛ روایت پژوهی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Narrative Research Educational Consequences of Attending in Religious Communities | ||
نویسندگان [English] | ||
Sousan Keshavarz1؛ Marjan Badry2؛ Akbar Salehi3 | ||
1Associate Professor of the Department of Philosophy of Education, Kharazmi University, Tehran, Iran . | ||
2MA in Philosophy of Education, Kharazmi University, Tehran, Iran. | ||
3Associate Professor of the Department of Philosophy of Education, Kharazmi University, Tehran, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
The purpose of this research was to analyze the educational consequences of attending religious communities. This research was conducted as a qualitative study using the narrative research method. The research community included people who continuously participated in religious gatherings and delegations. A semi-structured interview was conducted with 15 of these participants using the purposeful sampling method until the theoretical saturation of the data. After conducting face-to-face interviews and recording the conversations, the interviews were converted into text, then the data was analyzed by thematic analysis method of thematic network formation with the help of MAXQDA software. In order to validate the data, the method of agreement between the coders was used, and for the validity of the findings, the method of review by experts was used. Analysis of the findings showed 4 organizing themes and 28 basic themes. The themes of the organizer included service ethics, social ethics, environmental ethics, and individual ethics. Some of the basic themes under each of the organizing themes include strengthening the relationship with God, performing acts of worship, respecting the rights of others, regulating family relationships, consultation, teamwork, good morality, altruism, attention to animals, plants and nature, hope. , responsibility, patience and meditation. The findings showed that the continuous presence of people in religious groups and communities leads to strengthening the relationship with God, prioritizing obtaining divine approval, improving relationships with family members, relatives, neighbors and other members of society, respecting the opinions of others, strengthening The spirit of seeking participation and responsibility, honoring and dealing responsibly with the creatures of existence, not being attached to worldly pleasures, and increasing patience and tolerance in the face of problems. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
religious communities, social ethics, servant ethics, educational consequences, narrative research method | ||
مراجع | ||
قرآن کریم (1388). ترجمۀ الهی قمشه ای، قم: دفتر نشر نوید اسلام.
ابن بابویه، محمدبن علی (1393). «عیون الأخبار الرضا». ترجمه محمد صالح روغنی قزوینی. جلد2، قم: کتاب جمکران وابسته به مسجد جمکران.
احمدی، ابوالفضل (1394). "بررسی جامعهشناختی رابطۀ سبک زندگی و هیئتهای مذهبی". مهندسی فرهنگی، (83)9، 40-10.
افسای، محمدجعفر (1387). "انفاق از منظر قرآن و عترت"، فرهنگ کوثر، 73، 54-46.
بابایی، عباس و احمد باصری و مهدی ناظمی اردکانی و حجتالله مرادی (1396). "تدوین راهبردهای تقویت کارکردهای هیئتهای مذهبی با رویکرد ارتقاء قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران"، مطالعات راهبردی بسیج، (75)20، 62-31.
بوژمهرانی، حسن و علی اکبر جلالیان اکبرنیا (1393). "آرامش در زندگی براساس آموزههای اسلامی؛ عوامل و زمینهها"، پژوهشهای اجتماعی اسلامی، (101)20،20-3.بیات، فریبرز و سید محمدصادق مهدوی و باقر ساروخانی (1399). "بحران اخلاقی و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن (پژوهشی در بین شهروندان تهرانی)". مسائل اجتماعی ایران، (1)11.
پرویزی، علی و بابک شمشیری (1393). «آسیبشناسی تربیت اخلاقی در آموزشوپروش ایران از منظر کارشناسان». کرمان: پنجمین همایش ملی انجمن فلسفه تعلیم و تربیت ایران (فلسفه تربیت دینی و تربیت اخلاقی)، دانشگاه شهید باهنر.
جمشیدی باندری، حبیب (1397). «کارکرد هیئات مذهبی در مانایی نهضت عاشورا در یکصد سال اخیر». تهران: (پایاننامۀ کارشناسی ارشد)، دانشگاه خوارزمی.
حسینی زارکویی، سید علی (1399). «نقش هیأتهای مذهبی تراز انقلاب اسلامی در رشد و تعالی خانواده مبتنی بر حدیث و سیره اهل بیت(ع)» (پایان نامه کارشناسی ارشد). تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
«حدیث ولایت (مجموعه بیانات و مکتوبات رهبر معظم انقلاب اسلامی)» (1398). تهران: انتشارات انقلاب اسلامی.
درودی، مسعود (1393). "کارکرد سیاسی هیأتهای مذهبی در ایران"، ژرفاپژوه، (3)2 ،93-67.
سرخوش، سعدالله (1394). "حضور افراد در هیئتهای مذهبی و نشاط اجتماعی (مطالعۀ موردی شهر همدان در سال 1393)"، مطالعات قدرت نرم، (12)5، 105-99.
سعیدی رضوانی، محمود و حسین باغگلی و عبدالله مهاجر (1393). "ارزیابی برونداد تربیتی هیئات مذهبی (شهر مشهد)"، تربیت اسلامی، (18)9، 117-95.
شاکری، شیما (1394). «نقش هیأتهای مذهبی در تربیت» (پایاننامه کارشناسی ارشد). کرمان: دانشگاه شهید باهنر.
شاکری صفت، فاطمه و منصوره حاج حسینی و محمد خدایاری فرد (1402). "همایندی ادراک دانشآموزان دربارۀ نقش متوازن خانواده و مدرسه در تربیت دینی: پژوهشی پدیدارشناختی"، علوم تربیتی از دیدگاه اسلام، (20)11، 33-5.شیرودی، مرتضی و سجاد شیرودی (1396). "تأثیر جامعهشناختی هیئتهای مذهبی بر مؤلفههای مشارکت سیاسی در جمهوری اسلامی"، پژوهشهای سیاست اسلامی، (11)5، 112-85.
عابدی سروستانی، احمد و منصور شاهولی و مصطفی محقق داماد (1386). "ماهیت و دیدگاههای اخلاق زیستمحیطی با تأکید بر دیدگاه اسلامی"، اخلاق در علوم و فنّاوری، (1)2، 72-59.
عابدی جعفری، حسن و محمد سعید تسلیمی و ابوالحسن فقیهی و محمد شیخ زاده (1390)، "تحلیل مضمون و شبکۀ مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در دادههای کیفی"، اندیشۀ مدیریت راهبردی، (2)5، 198-151.
عطاران، محمد (1395). «پژوهش روایی، اصول و مراحل». تهران: دانشگاه فرهنگیان.
علی اکبری، حسن (1390). «حیات طیبه هدف غایی تعلیم و تربیت اسلامی». تهران: دبیرخانه شورای عالی آموزشوپرورش.
عمرانی، سلمان و حامد زارع شحنه (1400). "هیئتهای مذهبی و پیشگیری از جرم"، رهیافت پیشگیری از جرم، (2)4، 90-65.
فرجی، جهانگرد (1392). «بررسی کارکردهای هیأتهای مذهبی در پیشگیری از جرم» (پایاننامه کارشناسی ارشد). قم: دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی .
فیاض، ابراهیم و عباس کاظمی و مژگان دستوری (1388). "گونهشناسی هیأتهای مذهبی زنانه در تهران"، نامه علوم اجتماعی، (36)17، 93 -67.
قائمی مقدم، محمدرضا (1387). "روش تربیتی تذکر در قرآن کریم"، تربیت اسلامی، (6)3، 92-57.
کلینی، محمدبن یعقوب (1386). «اصول کافی». ترجمه صادق حسن زاده. جلد2. قم: قائم آل محمد(ص).
مستأجران، مهدی (1395). "نسبت آسیبهای هیأتهای مذهبی با تغییرات فرهنگی سه دهۀ گذشتۀ جامعه (مطالعه موردی: هیأت مکتب الحسین اصفهان)"، فرهنگ پژوهش، (28)9، 160-139.
مطهری، مرتضی (1390). «تعلیموتربیت در اسلام». تهران: انتشارات صدرا.
نراقی، محمد مهدی (1394). «جامع السعادات». ترجمه کریم فیضی. قم: قائم آل علی.
واثقی، قاسم (1386). «مهندسی مجدد هیأتهای مذهبی». قم: انتشارات تحسین.
همیلتون، ملکم (1402). «جامعهشناسی دین». ترجمه محسن ثلاثی. تهران: نشر ثالث.
یعقوبی، احمد (1399). «نقش هیأتهای مذهبی در تحولات سیاسی اجتماعی شهر کرمان از 1304 تا 1395 شمسی» (رسالۀ دکتری). قم: دانشگاه ادیان و مذاهب. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 284 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 303 |