
تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 538 |
تعداد مقالات | 4,679 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,127,283 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,758,751 |
تحلیل مسیر رابطه بین جنسیت، سطح تحصیلات و دینداری با عمل به باورهای دینی و نشاط اجتماعی در بین مسلمانان ایرانی | ||
دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق) | ||
مقاله 7، دوره 32، شماره 1 - شماره پیاپی 67، مرداد 1404، صفحه 235-268 اصل مقاله (2.16 M) | ||
نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/rc.2025.248376.2116 | ||
نویسندگان | ||
زاهده رحمانیان* 1؛ عارفه ریاحی2 | ||
1دکتری روانشناسی، استادیار، پردیس فاطمه الزهرا(س)، گروه آموزش روانشناسی و مشاوره، دانشگاه فرهنگیان، تهران، جمهوری اسلامی ایران | ||
2دانشجوی کارشناسی رشته امور تربیتی دانشگاه فرهنگیان، یزد، جمهوری اسلامی ایران | ||
چکیده | ||
دین، فرهنگ و استعارههای مفهومی با تعیین علل ارزشی و ضد ارزشی احساسات، به کنترل و ساماندهی احساسات و افزایش شادمانی کمک میکند؛ لذا، هدف پژوهش حاضر، تحلیل تأثیر جنسیت، تحصیلات و دینداری بر رابطه عمل به باورهای دینی و نشاط اجتماعی در مسلمانان ایرانی است. پژوهش حاضر پیمایشی از نوع توصیفی همبستگی بود. از بین کلیه مسلمانان ایرانی ۳۹۸ زن و مرد با سطوح تحصیلی مختلف به صورت در دسترس، پرسشنامه آنلاین دینداری گلاک و استارک (۱۹۶۵)، آزمون عمل به باورهای دینی (معبد) و پرسشنامه نشاط اجتماعی را تکمیل کردند. یافتهها نشان میدهد که جنسیت، تحصیلات، و عمل به باور دینی تأثیر مثبت و معناداری بر نشاط اجتماعی و دینداری دارند (۰۵.>p). همچنین، دینداری بر نشاط اجتماعی و عمل به باور دینی بر تحصیلات و جنسیت نیز تأثیر مثبت و معناداری دارد (۰۵.>p). اثر عمل به باور دینی بر نشاط اجتماعی با میانجیگری جنسیت و تعدیل تحصیلات معنادار است (۰۱.>p)، اما با میانجی دینداری معنادار نیست (۰۵.<p). همچنین اثر عمل به باور دینی بر دینداری از طریق تحصیلات و جنسیت معنادار است (۰۵.> p). با این حال، تحصیلات و جنسیت از طریق دینداری تأثیر معناداری بر نشاط اجتماعی ندارند (۰۵.<p). همچنین، عمل به باورهای دینی از طریق دینداری یا جنسیت/تحصیلات، و نیز جنسیت از طریق دینداری تأثیر معناداری بر نشاط اجتماعی ندارد (۰۵.<p). در نتیجه، عمل به باورهای دینی، با فراهم کردن حمایت اجتماعی و احساس معنای زندگی، به طور مستقیم باعث افزایش نشاط اجتماعی میشود درحالیکه باورهای دینی بهطور غیرمستقیم و بهویژه تحت تأثیر عواملی مانند جنسیت و تحصیلات میتوانند بر نشاط اجتماعی تأثیر بگذارند. تحصیلات و جنسیت بر شدت و نوع رابطه بین دینداری و نشاط اجتماعی تأثیر دارند. | ||
کلیدواژهها | ||
عمل دینی؛ نشاط اجتماعی؛ باور اعتقادی؛ جنسیت؛ تحصیلات | ||
موضوعات | ||
روانشناسی و فرهنگ و ارتباطات | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Path Analysis of the Relationship Between Gender, Education Level, and Religiosity with Religious Practice and Social Happiness Among Iranian Muslims | ||
نویسندگان [English] | ||
Zahedeh Rahmanian1؛ Arefeh Riyahi2 | ||
1Ph.D. in sports psychology, assistant professor, Fatemeh Al-Zahra Campus, Department of Psychology and Counselling, Farhangian University, Tehran, I.R.Iran | ||
2Bachelor's student in educational affairs, Farhangian University, Yazd, I.R.Iran | ||
چکیده [English] | ||
Religion, culture, and conceptual metaphors help regulate and structure emotions by shaping the value and counter-value attributions of feelings, thereby enhancing happiness. This study examines the impact of gender, education, and religious beliefs on the connection between religious practice and social well-being among Iranian Muslims. The present study employed a descriptive-correlational survey design. A total of 398 Iranian Muslim men and women with varying levels of education participated in the study by completing the online versions of the Glock and Stark (1965) Religiosity Questionnaire, a measure of religious practice (Mabed), and a social happiness questionnaire. The findings reveal that gender, educational attainment, and adherence to religious practices have a positive and statistically significant impact on both social vitality and religious beliefs (p < 0.05). Furthermore, religious beliefs significantly influence social vitality, and religious practice exerts a significant effect on both education and gender (p<.05). The effect of religious practice on social vitality is significant when mediated by gender and moderated by education (p<.01), but not when mediated by religious beliefs alone (p>.05). Additionally, the influence of religious practice on religious beliefs is significant when mediated by education and gender (p<.05). However, education and gender do not significantly affect social vitality through religious beliefs (p>.05). Likewise, the effect of religious practice on social vitality is not significant when mediated through religious beliefs or gender/education, nor does gender significantly impact social vitality through religious beliefs (p>.05). In summary, religious practice appears to directly enhance social vitality by fostering social support and a sense of meaning in life. In contrast, religious beliefs may indirectly affect social vitality, primarily under the influence of moderating factors such as gender and education. Both education and gender play a role in shaping the intensity and nature of the relationship between religiosity and social vitality. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Religious practice, social happiness, Religious beliefs, gender, education | ||
مراجع | ||
قرآن کریم.
ابطحی، سیدمحمدحسین و رجبی، ابوذر (1403). ارزیابی دیدگاه دنیل دنت درباره ماهیت دین و روند تکاملی آن در کتاب شکستن طلسم، براساس آموزههای اسلامی آموزههای اسلامی. اندیشه نوین دینی، ۲۰(۷۷)، 43-۶۵.
چلبی، مسعود (1383). چهارچوب مفهومی پیمایش ارزشها و نگرشهای ایرانیان. تهران: طرحهای ملی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
حسنزاده موروئی، بتول؛ نوابخش، مهرداد و ادهمی، عبدالرضا (1402). نقش سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی بر شادمانی و جلوگیری از فروپاشی خانواده. خانواده درمانی کاربردی، 4(4)، 489-504.
دلاور، علی (1402). روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی. ویراست پنجم، تهران: ویرایش.
رفعتی اصل، سیدمهدی و رضایی، صادق (1402). شناسایی عوامل اجتماعی ـ تربیتی مؤثر بر تمایل دانشآموزان به حضور در مسجد بر اساس طرح شهید بهنام محمدی. پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، 31(60)، 147-180.
زارع، حسین و امینپور، حسن (1390). آزمونهای روانشناختی. تهران: آییژ.
زکی، محمدعلی (1400). فراترکیب پژوهش شبکههای اجتماعی مجازی در ایران (کلیه مقالات مجلات علمی پژوهشی طی سالهای 1388 تا دیماه 1397). مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعهشناسی، 3(3)، 63-83.
سراجزاده، سیدحسین؛ جامه شورانی، مریم و محمدی، فرشاد (1395). دین و شادمانی: مطالعه رابطۀ دینداری با احساس شادمانی در نمونهای از دانشجویان. علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد، 13(1)، 27-48.
سلطانی بهرام، سعید و قاسمزاده، داود (1400). تبیین جامعهشناختی شادی جوانان بر اساس عوامل سرمایهای و غیرسرمایهای، فصلنامه برنامهریزی رفاه و توسعه اجتماعی، 12(48)، 65-103.
شاگشتاسبی، مولود و حسنزاده نیری، محمدحسن (1402). شادی و خوشبختی در متنهای باستانی ایران. کهننامه ادب پارسی، 14(2)، 159-196.
صادقی یارندی، محسن؛ قاسمی، محمد و غنجال، علی (1401). بررسی ارتباط بین بار کاری ذهنی، استرس شغلی و عوامل جمعیتشناختی با شیوع اختلالات اسکلتی ـ عضلانی و ناتوانیهای ناشی از آن در کارکنان حفاظت پرواز. طب نظامی، 23(1)، 46-57.
طباطبایی، محمدحسین (1398). سنن النبی. ترجمه حسین استادولی، تهران: پیام بهاران.
عبدی، صلاحالدین و محمدی، سمیه (1403). بررسی رابطه الگوی ارزشی دین و ساختارشناختی احساس. پژوهشهای زبانشناختی قرآن، 13(1)، 1-16.
کفیلیان یزدی، علی (2024). بررسی رابطه دین و روانشناسی دین با روان درمانی، سلامت روان، روانشناسی مثبتنگر، تربیت کودکان و خانواده. همایش توسعه مهندسی، 1(3). https://pubs.bcnf.ir/index.php/Articles/article/view/103
فرشادفر، احمد (1399). رابطه دینداری، نگرش و جهتگیری مذهبی با شادکامی در جامعه ایران (مطالعه مروری). اسلام و پژوهشهای روانشناختی، 6(13)، 107-119. http://journals.ueae.ir/article_24.html?lang=fa
فرهمند، مهناز و شریفینیا، زهرا (1402). عوامل اجتماعی مرتبط با خودشیءانگاری دختران در باشگاههای ورزشی شهر کرمان. تداوم و تغییر اجتماعی، 2(2)، 287-305.
کمیجانی، داوود (1402). نقش و کارکردهای معنویت در مدیریت بحرانهای فردی و اجتماعی. علوم حیاتی و عرصههای نوپدید، 1(1)، 93-118.
کوزر، لوئیس آلفرد (1400). زندگی و اندیشه بزرگان جامعهشناسی، ترجمه محسن طلاسی، تهران: نشر علمی.
مجلسى، محمدباقر (1398). بحارالانوار. لبنان: دار الاحیاء التراث العربی.
مصباحیزدی، محمدتقی (1401). آموزش عقاید. ج1، تهران: چاپ و نشر بینالملل.
نیازی، محسن؛ فرهادیان، علی؛ رضائی، الهام و آب شیرین، شکوفه (1402). تدوین الگوی یکپارچه سبک زندگی نشاط محور با اتکا به نظریه داده بنیاد. فصلنامه علمی مطالعات راهبردی فرهنگ، 3(3)، 97-121.
همیلتون، ملکم (1400). جامعهشناسی دین. ترجمه محسن طلاسی، تهران: ثلاث.
یکانی زاد، امیر؛ سلیماننژاد، اکبر؛ حاجیزاده، نوریه و منظری، مریم (1401). اثربخشی آموزش مثبت اندیشی با تأکید بر آموزههای دینی بر شاد زیستی و بهزیستی روانشناختی دانش آموزان. فصلنامه مهارتهای روانشناسی تربیتی، 13(3)، 73-89.
Amiruddin, A.; Qorib, M. & Zailani, Z. (2021). A study of the role of Islamic spirituality in happiness of Muslim citizens. HTS Teologiese Studies/Theological Studies, 77(4), 1–5.
Aslam, A. & Ali, M. & Ghouse, G. (2024). Are religion and happiness on the same side? Quality & Quantity, 58(6), 2837–2854.
Brakus, J. J.; Chen, W.; Schmitt, B. H. & Zarantonello, L. (2022). Experiences and happiness: The role of gender. Psychology & Marketing, 39(8), 1646–1659.
Etengoff, C. & Lefevor, G. T. (2021). Sexual prejudice, sexism, and religion. Current Opinion in Psychology, (40), 45–50.
Glock, C. & Stark, R. (1965). Religion and Society in Tension. Chicago: Rand McNally.
Glock, C. Y. & Stark, R. (1965). Religion and society in tension. Rand McNally.
Hapsari, P. & Darodjat (2024). Correlation Between Islamic Religiosity and Mental Well-Being in Students in the Perspective of Achieving Sustainable Development Goals (SDGs). Profetika: Jurnal Studi Islam, 25(2), 363–374.
Veenhoven, R. (2019). World Database of Happiness. Erasmus University Rotterdam.
Wandik, Y.; Dina, D.; Guntoro, T. S.; Sutoro, S.; Wambrauw, O. O. O.; Abidjulu, F. C. ., … Putra, M. F. P. (2024). Interrelación de fortaleza mental, religiosidad y felicidad de deportistas adolescentes de élite según género, tipo de deporte y nivel de educación (Interrelation of mental toughness, religiosity, and happiness of elite adolescent athletes based on gender. type of sport, and level of education). Retos, (56), 981–989.
Zagonari, F. (2024). Both religious and secular ethics to achieve both happiness and health: Panel data results based on a dynamic theoretical model. PLoS ONE, 19(4), e0301905.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 293 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 119 |