اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 476 |
| تعداد مقالات | 4,062 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,280,922 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,337,116 |
تشکیک به حسب نسبت از دیدگاه ابن‌سینا | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| مقاله 11، دوره 24، شماره 63، فروردین 1399، صفحه 191-209 اصل مقاله (504.94 K) | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/ap.2020.231893.1448 | ||
| نویسندگان | ||
| جعفر شانظری* 1؛ جواد عظیمی2 | ||
| 1دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| 2دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| چکیده | ||
| ابن‌سینا در منطق، دسته‌ای از الفاظ را بازشناسی می‌کند که معانی آنها، در مقام صدق بر افراد، اختلافاتی، از جمله تقدّم و تأخر، دارند و مشکّک خوانده می‌شوند. او این گونه الفاظ را «مشکّک مطلق» می‌نامد و قسمی دیگر را تحت عنوان «مشکّک به حسب نسبت» معرفی می‌کند. از مثال‌ها و عبارات او در مباحث مربوط، می‌توان نتیجه گرفت که: مشکک نسبی، الفاظی هستند که افراد آن، در نسبت‌داشتن به مبدأ یا غایت واحدی، اتفاق دارند، اما به حسب قُرب و بُعد به آن مبدأ یا غایت، مختلف‌اند، البته این قسم مربوط به ماهیات است، برخلاف تشکیک مطلق که در وجود جاری است؛ البته با قرائن و شواهدی از کلمات ابن‌سینا می‌توان تشکیک نسبی را در موجود نیز جاری کرد، امّا لوازم آن باید با مبانی حکمت سینوی تطبیق داده شود تا منافاتی بویژه در معیار و ملاک این گونه تشکیک مشاهده نشود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تشکیک؛ مشکک مطلق؛ مشکک نسبی؛ ابن‌سینا | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Gradation in Terms of Relation Based on Avicenna’s Viewpoint | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Jafar Shanazari1؛ Javad Azimi2 | ||
| 1Associate Professor, Department of Islamic Philosophy and Theology, University of Isfahan, Isfahan, Iran | ||
| 2University of Esfahan | ||
| چکیده [English] | ||
| In logic, Avicenna recognizes a set of words - such as priority and posteriority- that have differences in being predicated on their individuals and are graded concepts. He calls such words" absolute graded" and introduces another set as "relative graded". From his examples and statements that he applied in the discussions, we concluded that: relative graded is a set of words whose individuals are common in relation to a source or end, but differ in terms of proximity and distance from that source or end. Despite absolute graded that is in existence, this type belongs to quiddities. In this study, we would explain and analyze the absolute and relative gradation in Avicenna's view and their role in Islamic philosophy and logic. Also, we would examine the criteria and principles of these two types of gradation. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Gradation, Relation, Intensity, Weakness, Avicenna | ||
| مراجع | ||
|
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله(1404هـ)، التعلیقات، بیروت، مکتبه الاعلام الاسلامی. ــــــــــــــ(1434هـ الف)، الشفاء(الالهیات)، قم، ذوی‌القربی. ــــــــــــــ(1434هـ ب)، الشفاء(المنطق)، ج7: المقولات، قم، ذوی‌القربی. ــــــــــــــ(1434هـ ج)، الشفاء(المنطق)، ج9: الجدل، قم، ذوی‌القربی. ــــــــــــــ(1980م)، عیون الحکمه، بیروت، دارالقلم، چاپ دوم. ــــــــــــــ(1387)، النجاه من الغرق فی بحر الضلالات، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ سوم. ابن‌رشد، محمد بن احمد(1377)، تفسیر مابعدالطبیعه ارسطو، تهران، حکمت. ارسطو(1389)، مابعدالطبیعه، ترجمه محمدحسن لطفی تبریزی، تهران، طرح نو. ــــــــــــــ(1385)، متافیزیک، مابعدالطبیعه، ترجمه شرف‌الدین خراسانی، تهران، مؤسسه انتشارات حکمت. ــــــــــــــ(1980م)، منطق ارسطو، بیروت، دارالقلم. ایلخانی، محمد(بهار1386)، «نظریه تشابه در آثار آلبرتوس کبیر و توماس آکوئینی»، فلسفه، سال35، شماره1. بهمنیار(1375)، التحصیل، تهران، انتشارات دانشگاه تهران. حسینی، سیداحمد؛ اکبریان، رضا(پاییز و زمستان 1390)، «تشابه یا تشکیک مفهوم وجود: مقایسه نظریات ارسطو و ابن‌سینا در مسئله معنای وجود»، حکمت سینوی، سال15. دوانی، محمد بن اسعد(1381)، سبع رسائل، تهران، میراث مکتوب. سبزواری، ملاهادی(1432هـ)، شرح المنظومه، بیروت، مؤسسه التاریخ العربی. سهروردی، شهاب‌الدین(1375)، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. طباطبایی، محمدحسین(1390)، نهایه الحکمه، قم، مؤسسه النشر الاسلامی. طوسی، نصیرالدین محمد(1389)، اساس الاقتباس، تهران، فردوس. ــــــــــــــ(1375)، شرح الاشارات و التنبیهات، قم، نشرالبلاغه. غزالی، ابوحامد(1434هـ)، معیار العلم فی المنطق، بیروت، دارالکتب العلمیه. فارابی، ابونصر(1413هـ)، الاعمال الفلسفیه، بیروت، دارالمناهل. ــــــــــــــ(1408هـ)، المنطقیات للفارابی، قم، مکتبه آیت‌الله مرعشی. مطهری، مرتضی(1388)، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، تهران، صدرا. مظفر، محمدرضا(1388)، المنطق، قم، دفتر انتشارات اسلامی. ملاصدرا، محمد بن ابراهیم(1382)، شرح و تعلیقات صدرالمتألهین بر الهیات شفاء، تهران، بنیاد حکمت اسلامی صدرا. ولفسن، هری(1370)، اصطلاح «مشکّک» در آثار ارسطو و فلسفه اسلامی و آثار ابن‌میمون، منطق و مباحث الفاظ (مجموعه متون و مقالات تحقیقی)، ترجمه فریدون بدره‌ای، تهران، انتشارات دانشگاه تهران. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 181 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 70 |
||