اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 504 |
| تعداد مقالات | 4,361 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,056,629 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,058,388 |
تحلیل تطبیقی ـ تاریخی چگونگی مواجهه ایرانیان با فناوری‌های نوظهور در تاریخ معاصر و تأثیر آن بر نظام خط‌مشی‌گذاری کشور (موردهای مطالعه: قاجاریه و پهلوی) | ||
| نشریه «دانش سیاسی» | ||
| مقاله 7، دوره 17، شماره 2 - شماره پیاپی 34، مهر 1400، صفحه 433-464 اصل مقاله (551.36 K) | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی (سیاست‌گذاری و حکمرانی سیاسی) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/pkn.2021.14919.2659 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدرضا عطاردی1؛ حسین زیبنده* 2 | ||
| 1عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام، دانشکده معارف اسلامی و مدیریت، تهران، جمهوری اسلامی ایران. | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد، رشته مدیریت دولتی، دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، جمهوری اسلامی ایران. | ||
| چکیده | ||
| سیاست‌گذاری خردمندانه برای استفاده حداکثری از فرصت‌ها و به حداقل رساندن تهدیدهای حاصل از فناوری‌های نوین در کشور، نیازمند توجه به شرایط محیطی به عنوان بستر اساسی برای توسعه و فراگیری این رخدادها است. مطالعه چگونگی مواجهه تاریخی ایرانیان (حاکمیت، عامه مردم و جریان‌های اثرگذار) با فناوری‌های نوظهور مسئله‌ای است که به تبیین هر چه بهتر شرایط زمینه‌ای حاکم بر جامعه کمک نموده و درس‌آموزی‌های مغتنمی برای سیاست‌گذاری این حوزه دارد. این پژوهش با بهره‌گیری از رویکرد تطبیقی ـ تاریخی و تمرکز بر روش‌های درس‌آموزی از خط‌مشی و همچنین استفاده از منابع کتابخانه‌ای و اسنادی، به دنبال آن است که چگونگی مواجهه ایرانیان با فناوری‌های جدید در دوران پهلوی و قاجار را تحلیل نماید. برای این منظور در انتهای پژوهش یافته‌های محققان در قالب سه دسته خط‌مشی‌های حاکمیت، شرایط زمینه‌ای جامعه و وضعیت بازیگران کلیدی ارائه شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| واژگان کلیدی: پهلوی؛ ایران؛ تجدد؛ خط‌مشی‌گذاری؛ فناوری‌های نوین؛ قاجاریه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Comparative-historical study on how Iranians face emerging technologies in contemporary history and its impact on the country's policy system (Case studies: Qajar and Pahlavi) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Reza Atarodi1؛ Hossein Zibandeh2 | ||
| 1Assistant Professor , Faculity Member of Imam Sadiq University. | ||
| 2M.S in Management, Imam Sadig University, | ||
| چکیده [English] | ||
| The emergence of new technologies has presented the technological revolutions to humanity. Wise policymaking to maximize the use of opportunities and minimize the threats posed by such technologies in the country, requires attention to the environment and the study of social conditions. The study of how Iranians face historical challenges with emerging technologies is an issue that helps to better explain the contextual conditions prevailing in society and has important lessons for policy making in this area. Using the comparative-historical approach and focusing on the teaching methods of policy, as well as the use of library and documentary resources, this study seeks to find out how Iranians face new technologies during the Pahlavi and Qajar eras. For this purpose, the economic, political and cultural conditions of the Qajar and Pahlavi eras have been explained by historical studies. While studying how governments, intellectual currents and religious currents face the emergence of new technologies in these conditions, elements have been extracted that have existed jointly during this period and also have implications for the country's current policy. Finally, by presenting a kind of classification, the elements are classified into three categories: governance policies, community contexts, and key actors, which outline the overall conditions of the country's emerging technology policy system and provide a more comprehensive view of policymakers. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Keywords: Iran, New technology, Modernity, Pahlavi, Policy making, Qajar | ||
| مراجع | ||
|
اسمیت، کوین‌تی و لاریمر، کریستوفر دابلیو (1395). درآمدی بر نظریه خط‌مشی عمومی (تقابل نظری عقلانیت‌گراها و فرااثبات‌گراها)، (حسن دانایی‌فرد. مترجم). تهران: انتشارات صفار.
اکبری معلم، علی (1381). «واکنش روشنفکران ایرانى در مواجهه با فرهنگ غربى»، رواق اندیشه. 9(3). به آدرس: http://ensani.ir/fa/article/47889/ واکنش روشنفکران ایرانى در مواجهه با فرهنگ غربى.
الوانی، سیدمهدی (1392). تصمیم‌گیری و تعیین خط‌مشی دولتی. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
امیری، علی‌نقی؛ دانایی‌فرد، حسن؛ زارعی متین، حسن و امامی، سیدمجتبی (1390). «فهم جوهره خط‌مشی‌های عمومی: واکاوی نظری ماهیت تقلیدپذیری خط‌مشی‌گذاران ملی»، اندیشه مدیریت راهبردی. 9(5)، 44-5.
بذرافکن، مجید (1387). نقش روشنفکران در تحولات سیاسی و اجتماعی دوره ناصرالدین‌شاه. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد منتشر نشده)، دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام)، تهران، ایران.
برجعلی‌زاده، محمد؛ جعفری، علی و کردی، ناهید (1399). «نقش فناوری‌های نوین ارتباطی در جابجایی قدرت در نظام بین‌الملل»، نشریه علمی دانش سیاسی. 16(2)، 386-361.
برزگر، شبنم (1380). «اندیشه‌های توسعه و ترقی اقتصادی در عصر ناصرالدین‌شاه»، فرهنگ اندیشه. 1(1)، 242-217.
بهنام، جمشید (1375). ایرانیان و اندیشه تجدد. تهران: انتشارات فروزان.
بهنام، جمشید و جانبگلو، رامین (1382). تمدن و تجدد. تهران: نشر مرکز.
پهلوان، چنگیز (1383). ریشه‌های تجدد. تهران: نشر قطره.
پوراحمدی، حسین (1388). «دیپلماسی انرژی و منافع ملی جمهوری اسلامی ایران»، نشریه علمی دانش سیاسی. 5(2)، 40-5.
جباری، محمدحسن و موثقی، سیداحمد (1387). «بررسی تطبیقی نوسازی و اصلاحات در ژاپن و ایران در دوره معاصر»، سیاست. 38(2)، 295-281.
جمعی از پژوهشگران (1384). مؤلفه‌های تجدد در ایران، (به اهتمام موسی نجفی). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
حامدی‌نژاد، آرمین و مسجدی‌زاده، نیلوفر (1396). «بررسی استراتژی‌های مبارزه و مقاومت فرهنگی گروه‌های اجتماعی فرودست در برابر سیاست‌های فرهنگی اقتدارگرایانه حکومت پهلوی: با تأکید بر مفهوم هراس اخلاقی»، مطالعات جامعه‌شناختی. 50(24)، 147-125.
حسن‌پور، آرش؛ حسن‌پور، وحید و کافی، مجید (1397). «تحلیل تطبیقی ـ تاریخی تجربه شکست پروژه نوسازی در ایران دوره پهلوی اول (مقایسه با ترکیه در دوره آتاترک با کاربست فن جبر بولی)»، جامعه‌شناسی کاربردی. 30(3)، 90-63.
حسین بر، محمدعثمان و حسنی‌فر، عبدالرسول (1396). «بررسی نقش سیاسی روحانیت در دوره رضاشاه»، علوم اجتماعی (علامه طباطبایی). 78(26)، 76-37.
حق‌شناس، علی‌محمد؛ سامعی، حسین و انتخابی، نرگس (1390). هزاره انگلیسی ـ فارسی. تهران: انتشارات فرهنگ معاصر.
حکمی، نسرین (1370). «نقش روشنفکران در نوسازی ژاپن»، فرهنگ. 5(9). به آدرس: http://ensani.ir/fa/article/266130/ نقش روشنفکران در نوسازی ژاپن.
خسروپناه، عبدالحسین (1394). جریان‌شناسی فکری ایران معاصر. تهران: دفتر نشر معارف.
دهخدا، علی‌اکبر (1377). لغت‌نامه دهخدا (14ج). تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
رحمتی، رضا (1398). «مطالعه تطبیقی تأثیر جهانی شدن بر شهروندان ایرانی و سوئدی»، نشریه علمی دانش سیاسی. 15(1)، 124-103.
رشید کرشان، روح‌الله و صباغ، صمد (1397). «جامعه‌شناسی تحولات تجدد در ایران»، مطالعات جامعه‌شناسی. 11(39)، 25-7.
رهبری، مهدی (1387). «روحانیت، انقلاب مشروطه و ستیز میان سنت و تجدد»، دانش سیاسی. 4(7)، 122-95.
رهبری، مهدی (1388). «انقلاب مشروطه، تجدد و زایش نوگرایی دینی در ایران»، پژوهشنامه علوم سیاسی. 175(1)، 134-105.
سجادپور، محمدکاظم و اجتهادی، سعیده (1389). «نگرش امنیتی غرب و تهدیدات بین‌المللی پس از جنگ سرد؛ مطالعه موردی پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران»، نشریه علمی دانش سیاسی. 6(1)، 59-25.
سراج‌زاده، سیدحسین (1383). چالش‌های دین و مدرنیته: مباحثی جامعه‌شناختی در دین‌داری و سکولار شدن. تهران: طرح نو.
سلطانی‌نژاد، احمد؛ جمشیدی، محمد حسین و پوردست، زهرا (1395). «دگرگونی مفهوم قدرت در پرتو فناوری نوین اطلاعاتی و ارتباطی»، نشریه علمی دانش سیاسی. 12(1)، 98-73.
سهرابی، بابک؛ خلیلی‌جعفرآباد، احمد و رودی، امیر (1396). «کشف ویژگی‌های حوزه‌های تحقیقاتی نوظهور با استفاده از روش فراترکیب»، سیاست علم و فناوری. 9(36)، 30-15.
سوری لکی، محمدعلی و سوری، ایرج (1394). «روند نوسازی، تعارضات فرهنگی ـ مذهبی و فروپاشی حکومت پهلوی دوم»، تاریخ‌نامه انقلاب (ژرفا پژوه سابق). 3(67)، 70-49.
شاه‌آبادی، محمدمهدی؛ پور عزت، علی‌اصغر؛ دانایی‌فرد، حسن و قلی‌پور، رحمت‌الله (1393). «تحلیلی بر رویکرد تاریخی به توسعه سیستم خط‌مشی‌گذاری عمومی؛ مبانی نظری و اسلوب اجرا»، روش‌شناسی علوم انسانی. 20(81)، 109-73.
عزیزپور، فرهاد (1395). «مدرنیته و تحول کالبدی ـ فضای سکونتگاه‌های روستایی ایران»، مسکن و محیط روستا. 35(155)، 50-37.
علوی‌پور، سیدمحسن (1397). «چالش‌های اجتماعی ـ سیاسی ظهور سینما در ایران»، تحقیقات تاریخ اجتماعی. 8(15)، 131-113.
فاضلی، محمد و محمودیان، معصومه (1395). «تحول نقش دولت در صنعتی شدن: بررسی تطبیقی ـ تاریخی ایران و مالزی»، جامعه‌شناسی اقتصادی و توسعه. 5(7)، 145-115.
فوزی تویسرکانی، یحیی (1380). مذهب و مدرنیزاسیون در ایران. تهران: انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
فیروزآبادی، سیدابوالحسن و احمدآبادی آزادی، جواد (1399). «تحلیل پیشینه حکمرانی فضای مجازی در جمهوری اسلامی ایران»، نشریه علمی دانش سیاسی. 16(2)، 563-598.
کچویان، حسین (1387). تطورات گفتمان‌های هویتی ایران: ایرانی در کشاکش با تجدد و مابعد تجدد. تهران: نشر نی.
کسرایی، محمدسالار (1384). چالش سنت و مدرنیته در ایران از مشروطه تا 1320. تهران: نشر مرکز.
گودرزی، غلامرضا (1386). تجدد ناتمام روشنفکران در ایران. تهران: نشر اختران.
محمدی، محمدعلی (1389). چالش‌های اجتماعی ـ فرهنگی سنت و مدرنیته در ایران. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی.
مرکز بررسی اسناد تاریخی (1376). انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک. تهران: انتشارات سروش.
مرکز بررسی اسناد تاریخی (1381). جشن هنر شیراز به روایت اسناد ساواک. تهران: انتشارات مرکز بررسی اسناد تاریخی.
مریجى، شمس‌الله (1384). «پیش‌قراولان سکولاریسم در ایران»، علوم سیاسی. 8(32)، 260-245.
مصطفوی، پروین (1377). «روشنفکری و روحانیت در چالش با پدیده غرب‌زدگی»، مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی. 2(7)، 70-49.
موثقی، سید احمد (1384). «نوسازی و اصلاحات در ایران معاصر»، دانشکده حقوق و علوم سیاسی (دانشگاه تهران). (27)69، 260-225.
میرسپاسی، علی (1393). تأملی در مدرنیته ایرانی: بحثی درباره گفتمان‌های روشنفکری و سیاست مدرنیزاسیون در ایران، (جلال توکلیان، مترجم). تهران: نشر ثالث.
میلانی، عباس (1382). تجدد و تجددستیزی در ایران. تهران: اختران.
ناظمی، مسلم (1396). «بررسی پدیده فن‌هراسی و دلالت‌های سیاستی آن در ایران»، رهیافت. 68(27)، 95-75.
نظری‌زاده، فرهاد و میرشاه‌ولایتی، فرزانه (1387). «فناوری‌های نوظهور، عرصه‌ای بکر برای جهش علمی و اقتصادی (هم‌گرایی فناوری‌های نانو، زیستی، اطلاعات و علوم شناختی و تأثیرات آنها بر آینده)»، نگرش راهبردی. 9(97و98)، 26-1.
هاشمی زهی، نوروز (1386). شرایط اجتماعی و پارادایم‌های روشنفکری در آستانه دو انقلاب ایران: انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی. تهران: مؤسسه چاپ و نشر عروج.
هزاوه‌ای، سیدمرتضی (1385). «تأثیرپذیری سیاست‌های توسعه در ایران از الگوهای مسلط غربی»، دانش سیاسی. 2(4)، 200-165.
وحدت، فرزین (1382). رویارویی فکری ایران با مدرنیت، (مهدی حقیقت‌خواه، مترجم). تهران: ققنوس.
Grattan, Robert (2008). "Crafting management history", Journal of Management History. 14(2), 174-183. Hornby, Albert Sydney (2005). Oxford advanced learner's dictionary of current English (7th ed.). Oxford: Oxford University Press. Pierson, Paul (2005). "The Study of Policy Development", Journal of Policy History. 17(1), 34-51. Reuss, Martin (1988). "The Myth & Reality of Policy History", The Public Historian. 10(1), 41-49. Rotolo, Daniele; Hicks, Diana & Martin, Ben (2015). "What Is an Emerging Technology?", Research Policy. 44, 1827-1843. منابع اینترنتی
حسینی هرندی، سیدمحمدحسین (1397). «نقشآفرینی رسانه رادیو در شکلگیری نهضت امام خمینی (رحمت‌الله‌علیه)». به آدرس:
مرکز بررسی اسناد تاریخی (1398). «گذری بر انقلاب اسلامی در استان کرمان به روایت اسناد ساواک- 2»، به آدرس: https://historydocuments.ir/?page=post&id=2719#_ftn2
منیری، سیدهاشم (1396). «چهار کارکرد جعبه جادویی در ایران عصر پهلوی»، به آدرس: http://www.iichs.ir/s/4989 (تاریخ دسترسی: 07/01/1399)
منیری، سیدهاشم (1397). «نفوذ بهاییان در تلویزیون؛ از بازنمایی مدرنیته تا تبلیغ سکولاریسم»، به آدرس: http://www.iichs.ir/s/6096 (تاریخ دسترسی: 07/01/1399) | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 675 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 489 |
||